ஶ்ரீமத்வேதாந்தாசார்யவிரசிதா
மீமாம்ஸாபாதுகா
மீமாம்ஸாபாதுகா ஶப்தநித்யத்வாதிகரணம்
ஶப்தஸ்யார்தேந பந்தஸ்ஸஹஜ இதி வசோமாத்ரமத்ர ப்ரஸக்தம் ஸாகாங்க்ஷே ஹ்யத்ர ஶப்தாதிகரணமுதிதம் நித்யதாப்த்யை பதாநாம் । வர்ணஸ்தைர்யோக்திபக்ஷே விததவிபலதே ஸ்த: பதஸ்தைர்யபக்ஷே ஸூத்ராணாம் யோஜநம் ச ஸ்வரஸகதி பவத்பக்ஷவந்நாதிகேத: || ௧௩௭ ||
வ்யுத்யத்திர்வாச்யவர்கே ஹ்யதிவிஷமதமா ஜாதியோகாந்நிரூடா ஶிக்ஷேயம் வாசகேऽபி ப்ரதயிதுமுசிதா ஶீலிதந்யாயவ்ருத்தை: । கிம் சோதாத்தாதிபேதா அபி விலயப்ருதோ வாசகேஷூபயுக்தாஸ்தாத்ருக்த்வேநைவ தேஷாம் யதி நியமவசஸ்தத்வதத்ரேதி பாவ்யம் || ௧௩௮ ||
வர்ணா நித்யா யதி ஸ்யுஸ்ததபி பவதி கிம் மாநதாऽநாப்தவாக்யே தே சாநித்யா பவேயு: க்ரமவதத ச ஸா கிம் ந நிர்தோஷவாசி । வேதப்ராமாண்யஸித்த்யை ததிஹ பத முதா வர்ணநித்யத்வக்ல்ருப்திர்வேதாநித்யத்வஶங்காம் ப்ரஜநயதி பதாநித்யதாऽதோ நிஷேத்யா || ௧௩௯ ||
ஶப்தஸ்பர்ஶாதிஹீநாத்த்ரிகுணஜலநிதேரூர்மிஜாலைகதேஶே ஶ்ரோத்ராதிக்ராஹ்யதத்தத்குணகணகடிதஶ்ஶ்ராவிதோ பூதவர்க: । ஶப்தஸ்யாகாஶநாஶே லய இதி கதிசித்ப்ரத்யபிஜ்ஞாநுரோதாத்தைரப்யாஸ்தாயி நித்யா பதநியதிரஸௌ வர்ணஸாஜாத்யயுக்தா || ௧௪௦ ||
வர்ணேப்ய: க்வாபி வர்ணாந்தரஜநிவசஸாமந்யதாஸித்திரஸ்து ப்ரத்யக்ஷம் த்வந்யதுல்யம் ப்ரதயதி ஜநநம் தச்ச நாத்ராப்ரமாணம் । ஸூக்ஷ்மா பஶ்யந்த்யஸௌ வாக்க்ரமஸமுதயநாந்மத்யமா வைகரீதி ப்ராப்தா பேதம் விசித்ராக்ருதிருதயதி தத்ஸுஸ்திதம் வர்ணஜந்ம || ௧௪௧ ||
ஏகாக்ஷக்ராஹ்யவர்கே ஸஹக்ருதிநியமோ பாதி நிம்பத்வகாதௌ தத்வத்வர்ணப்ரபேதப்ரதிநியதமருத்பேத இத்யப்யபாஸ்தம் । வ்யக்திர்நிம்பத்வகாதேர்ந பவதி பரமுத்பூதிமாத்ரோபயோகாத்தாத்ருக்சேத்வ்யக்திஹேதுர்ந கதமிஹ பவேதந்யதாऽதிப்ரஸங்க: || ௧௪௨ ||
கந்தாதௌ ப்ரத்யபிஜ்ஞா பவதி ந ச தயா தத்ர நித்யத்வமிஷ்டம் ஸாத்ருஶ்யாத்தத்ப்ரக்ல்ருப்திஸ்ஸமகதிருபயோராக்ருஹீதிர்ந சேத்ஸ்யாத் । வ்யக்த்யாநந்த்யம் ச த்ருஷ்டம் ஸமமிதமுபயோர்லாகவோக்திஶ்ச லக்வீ தஸ்மாத்வையாத்யமாத்ராதயமுபநிஹிதோ வர்ணநித்யத்வவாத: || ௧௪௩ ||
நித்யஶ்ஶப்தோ யதீஷ்டஸ்ஸகதமபிமதோ த்ருஶ்யமாநாதிரிக்த: ப்ரத்யக்ஷே ஶப்தவர்கே த்வநிபிரபி பரம் தாத்ருஶைர்வ்யக்திரஸ்து । அஶ்ரத்தேயாऽத்ர வையாகரணஸரணிரித்யர்தமர்தாபயத்பிர்நித்யத்வம் வர்ணநிஷ்டம் பவது ச கதிதம் லாகவம் லக்ஷயத்பி: || ௧௪௪ ||
வாயோரேகே விகாரம் கதிசந ஜகதுஸ்ஸ்பர்ஶபாஜாம் சதுர்ணாம் பஞ்சாநாம் கேசிதூசு: கதிசிதபிதது: பஞ்சமஸ்யைவ தர்மம் । நித்யம் தத்ராபி கேசிஜ்ஜநிலயபிதுரம் ஶப்தமந்யே பரே து த்ரவ்யம் வர்ணாக்யமேதத்கதபலமகிலம் ஶப்தமாநத்வஸித்தௌ || ௧௪௫ ||
க்ருத்வா ரூபாணி நாமாந்யபி ச விதநுதே நாத இத்யாகமோக்த்யா நாநித்யத்வம் பதாநாம் புநரபி ஹி யதாபூர்வமேவ ப்ரயுங்க்தே । பாஹ்யக்ஷேபாய ஸூத்ரைரிஹ கதயது வா வர்ணநித்யத்வமாப்த: க்ல்ருப்தம் தத்வைபவாத்ஸ்யாந்ந கதமிதரதா நைகமாநாம் ப்ரகோப: || ௧௪௬ ||
உத்பத்த்யைவ க்ரமாப்திம் கதிசிதகதயந்போதகே வர்ணவர்கே வ்யக்த்யைகேऽந்யே து தத்தத்வ்யவஹ்ருதிக்ருதபிப்ராயபேதாத்வதந்தி । யுக்தம் தத்யௌகபத்யம் ந கதமபி ததஸ்ஸம்ஸ்க்ரியாஜாலஜந்யஸ்ம்ருத்யாரூடேஷு வர்ணேஷ்வவகதிகரணம் கல்ப்யமேகம் யதார்ஹம் || ௧௪௭ ||
வர்ணாந்ய: கோऽபி வையாகரணநிகதிதஸ்ஸ்போடஸம்ஜ்ஞஸ்து ஶப்தோ ந ப்ரத்யக்ஷோ ந கல்ப்யோ ந ச வசநமிதோ நாந்யதோऽபி ப்ரஸித்த: । வர்ணேஷூக்தேஷு போதே பஜதி ஹி கலஹஸ்ஸ்போடபோதேऽபி ஸாம்யம் ஶப்தவ்யுத்பத்திஸித்தௌ ந ச பவதி முதா ஸ்போடஸித்த்யைவ யோக: || ௧௪௮ ||
வாக்யஸ்போடோऽவக்ல்ருப்த: ப்ரதிபணிதி பதஸ்போடநீத்யா நிரஸ்தோ வாக்யே தத்கோசரே வா கதமபி ஹி ந நிர்பாகதா ஜாகடீதி । யத்பேதாங்கப்ரயுக்திப்ரப்ருதி ததபி ஹி த்வந்மதே துர்கடம் ஸ்யாச்சப்தாதர்தோ விபாதீத்யபி ஸமுதிததீமூல ஏகத்வவாத: || ௧௪௯ ||
ஶுத்தே ஸித்தாந்தஸூத்ரே பலவதி ந ததா வர்ணபக்ஷோக்தபாதௌ பக்ஷாணாம் ச த்ரிகாலப்ரபவமதிபுவாம் கா சிகித்ஸேதி சேந்ந । சத்மப்ரக்ஷோபணீயச்சலகதிரமு(து)நா ஶிக்ஷிதஶ்சாத்ர குப்த்யை துஷ்டோபந்யாஸதந்நிஸ்தரணகதநதஸ்தாத்ருஶாந்யோபரோதாத் || ௧௫௦ ||
த்ருஷ்டௌ தத்தைக இத்யாத்யக்ருதகபணிதௌ பூர்வபக்ஷோக்திபங்கௌ தத்ர ஸ்வாத்யாயபாட: பலமிதி து ந ஸத்த்ருஷ்டஹாநாதிதோஷாத் । ஸூத்ரேऽப்யேஷைவ ரீதிர்பவதி பலவதீ நாந்யதாऽதிப்ரஸங்காத் க: பூர்வ: கஶ்ச பக்ஷ: பர இதி நியம: ஸ்வாரஸிக்யா ப்ரவ்ருத்யா || ௧௫௧ ||
|| இதி ஶப்தநித்யத்வாதிகரணம் ||