பகவத்ராமாநுஜவிரசிதம்

ஶ்ரீமத்கீதாபாஷ்யம்

நவமோऽத்யாய:

உபாஸகபேதநிபந்தநா விஶேஷா: ப்ரதிபாதிதா: । இதாநீமுபாஸ்யஸ்ய பரமபுருஷஸ்ய மாஹாத்ம்யம், ஜ்ஞாநிநாம் விஶேஷம் ச விஶோத்ய பக்திரூபஸ்யோபாஸநஸ்ய ஸ்வரூபமுச்யதே ।

ஶ்ரீபகவாநுவாச

இதம் து குஹ்யதமம் ப்ரவக்ஷ்யாம்யநஸூயவே  ।

ஜ்ஞாநம் விஜ்ஞாநஸஹிதம் யஜ்ஜ்ஞாத்வா மோக்ஷஸேऽஶுபாத்       ।। ௧ ।।

இதம் து குஹ்யதமம் பக்திரூபமுபாஸநாக்யம் ஜ்ஞாநம் விஜ்ஞாநஸஹிதமுபாஸநகதவிஶேஷஜ்ஞாநஸஹிதம், அநஸூயவே தே ப்ரவக்ஷ்யாமி  மத்விஷயம் ஸகலேதரவிஸஜாதீயமபரிமிதப்ரகாரம் மாஹாத்ம்யம் ஶ்ருத்வா, ஏவமேவ ஸம்பவதீதி மந்வாநாய தே ப்ரவக்ஷ்யாமீத்யர்த: । யஜ்ஜ்ஞாநமநுஷ்டாநபர்யந்தம் ஜ்ஞாத்வா மத்ப்ராப்திவிரோதிந: ஸர்வஸ்மாதஶுபாந்மோக்ஷ்யஸே ।। ௧।।

ராஜவித்யா ராஜகுஹ்யம் பவித்ரமிகமுத்தமம் ।

ப்ரத்யக்ஷாவகமம் தர்ம்யம் ஸுஸுகம் கர்துமவ்யயம்     ।। ௨ ।।

ராஜவித்யா வித்யாநாம் ராஜா, ராஜகுஹ்யம் குஹ்யாநாம் ராஜா । ராஜ்ஞாம் வித்யேதி வா ராஜவித்யா । ராஜாநோ ஹி விஸ்தீர்ணாகாத்யமநஸ: । மஹாமநஸாமியம் வித்யேத்யர்த: । மஹாமநஸ ஏவ ஹி கோபநீயகோபநகுஶலா இதி தேஷாமேவ குஹ்யம் । இதமுத்தமம் பவித்ரம் மத்ப்ராப்திவிரோத்யஶேஷகல்மஷாபஹம் । ப்ரத்யக்ஷாவகமம் । அவகம்யத இத்யவகம:  விஷய: ப்ரத்யக்ஷபூதோऽவகம: விஷயோ யஸ்ய ஜ்ஞாநஸ்ய தத்ப்ரத்யக்ஷாவகமம் । பக்திரூபேணோபாஸநேந உபாஸ்யமாநோऽஹம் தாதாநீமேவோபாஸிது: ப்ரத்யக்ஷதாமுபகதோ பவாமீத்யர்த: । அதாபி தர்ம்யம் தர்மாதநபேதம் । தர்மத்வம் ஹி நிஶ்ஶ்ரேயஸஸாதநத்வம் । ஸ்வரூபேணைவாத்யர்தப்ரியத்வேந ததாநீமேவ மத்தர்ஶநாபாதநதயா ச ஸ்வயம் நிஶ்ஶ்ரேயஸரூபமபி நிரதிஶயநிஶ்ஶ்ரேயஸரூபாத்யந்திகமத்ப்ராப்தி-ஸாதநமித்யர்த: । அத ஏவ ஸுஸுகம் கர்தும் ஸுஸுகோபாதாநம் । அத்யர்தப்ரியத்வேநோபாதேயம் । அவ்யயமக்ஷயம் மத்ப்ராப்திம் ஸாதயித்வா அபி ஸ்வயம் ந க்ஷீயதே। ஏவம்ரூபமுபாஸநம் குர்வதோ மத்ப்ரதாநே க்ருதேऽபி கிம்சித்க்ருதம் மயாஅஅஸ்யேதி மே ப்ரதிபாதீத்யர்த:।।௨।।

அஶ்ரத்ததாநா: புருஷா தர்மஸ்யாஸ்ய பரந்தப  ।

அப்ராப்ய மாம் நிவர்தந்தே ம்ருத்யுஸம்ஸாரவர்த்மநி     ।। ௩ ।।

அஸ்யோபாஸநாக்யஸ்ய தர்மஸ்ய நிரதிஶயப்ரியமத்விஷயதயா ஸ்வயம் நிரதிஶயப்ரியரூபஸ்ய பரமநிஶ்ஶ்ரேயஸரூபமத்ப்ராப்திஸாதநஸ்யாவ்யயஸ்யோபாதாநயோக்யதஶாம் ப்ராப்ய அஶ்ரத்ததாநா: விஶ்வாஸபூர்வகத்வராரஹிதா: புருஷா: மாமப்ராப்ய ம்ருத்யுரூபே ஸம்ஸாரவர்த்மநி நிதராம் வர்தந்தே । அஹோ மஹதிதமாஶ்சர்யமித்யர்த: ।। ௩ ।।

ஶ்ருணு தாவத்ப்ராப்யபூதஸ்ய மமாசிந்த்யமஹிமாநம் –

மயா ததமிதம் ஸர்வம் ஜகதவ்யக்தமூர்திநா  ।

மத்ஸ்தாநி ஸர்வபூதாநி ந சாஹம் தேஷ்வவஸ்தித:  ।। ௪ ।।

ந ச மத்ஸ்தாநி பூதாநி பஶ்ய மே யோகமைஶ்வரம்  ।

பூதப்ருந்ந ச பூதஸ்தோ மமாத்மா பூதபாவந:    ।। ௫ ।।

இதம் சேதநாசேதநாத்மகம் க்ருத்ஸ்நம் ஜகதவ்யக்தமூர்திநா அப்ரகாஶிதஸ்வரூபேண மயா அந்தர்யாமிணா, ததமஸ்ய ஜகதோ தாரணார்தம் நியமநார்தம் ச ஶேஷித்வேந வ்யாப்தமித்யர்த: । யதாந்தர்யாமிப்ராஹ்மணே, ய: ப்ருதிவ்யாம் திஷ்டந் … யம் ப்ருதிவீ ந வேத (ப்ரு.௫.௭.௩), ய ஆத்மநி திஷ்டந் … யமாத்மா ந வேத (ப்ரு.௫.௭.௨௨) இதி சேதநாசேதநவஸ்துஜாதைரத்ருஷ்டேணாந்தர்யாமிணா தத்ர தத்ர வ்யாப்திருக்தா । ததோ மத்ஸ்தாநி ஸர்வபூதாநி ஸர்வாணி பூதாநி மய்யந்தர்யாமிணி ஸ்திதாநி । தத்ரைவ ப்ராஹ்மணே, யஸ்ய ப்ருதிவீ ஶரீரம் … ய: ப்ருதிவீமந்தரோ யமயதி, யஸ்யாத்மா ஶரீரம் … ய ஆத்மாநமந்தரோ யமயதி இதி ஶரீரத்வேந நியாம்யத்வப்ரதிபாதநாத்ததாயத்தே ஸ்திதிநியமநே ப்ரதிபாதிதே ஶேஷித்வம் ச । ந சாஹம் தேஷ்வவஸ்தித:  அஹம் து ந ததாயத்தஸ்திதி: மத்ஸ்திதௌ தைர்ந கஶ்சிதுபகார இத்யர்த: । ந ச மத்ஸ்தாநி பூதாநி  ந கடாதீநாம் ஜலாதேரிவ மம தாரகத்வம் । கதம்? மத்ஸங்கல்பேந । பஶ்ய மமைஶ்வரம் யோகமந்யத்ர குத்ரசிதஸம்பாவநீயம் மதஸாதாரணமாஶ்சர்யம் யோகம் பஶ்ய । கோऽஸௌ யோக? பூதப்ருந்ந ச பூதஸ்தோ மமாத்மா பூதபாவந: । ஸர்வேஷாம் பூதாநாம் பர்தாஹம் ந ச தை: கஶ்சிதபி மமோபகார: । மமாத்மைவ பூதபாவந:  மம மநோமயஸ்ஸங்கல்ப ஏவ பூதாநாம் பாவயிதா தாரயிதா நியந்தா ச ।। ௪-௫ ।।

ஸர்வஸ்யாஸ்ய ஸ்வஸங்கல்பாயத்தஸ்திதிப்ரவ்ருத்தித்வே நிதர்ஶநமாஹ

யதாகாஶஸ்திதோ நித்யம் வாயு: ஸர்வத்ரகோ மஹாந்  ।

ததா ஸர்வாணி பூதாநி மத்ஸ்தாநீத்யுபதாரய  ।। ௬ ।।

யதா ஆகஶே அநாலம்பநே மஹாந் வாயு: ஸ்தித: ஸர்வத்ர கச்சதி ஸ து வாயுர்நிராலம்பநோ மதாயத்தஸ்திதிரித்யவஶ்யாப்யுபகமநீய:  ஏவமேவ ஸர்வாணி பூதாநி தைரத்ருஷ்டே மயி ஸ்திதாநி மயைவ த்ருதாநீத்யுபதாரய। யதாஹுர்வேதவித:, மேகோதய: ஸாகரஸந்நிவ்ருத்திரிந்தோர்விபாக: ஸ்புரிதாநி வாயோ: । வித்யுத்விபங்கோ கதிருஷ்ணரஶ்மேர்விஷ்ணோர்விசித்ரா: ப்ரபவந்தி மாயா: இதி விஷ்ணோரநந்யஸாதாரணாநி மஹாஶ்சர்யாணீத்யர்த: । ஶ்ருதிரபி, ஏதஸ்ய வா அக்ஷரஸ்ய ப்ரஶாஸநே கார்கி ஸூர்யாசந்த்ரமஸௌ வித்ருதௌ திஷ்டத: (ப்ரு.௫.௮.௯), பீஷாஸ்மாத்வாத: பவதே,பீஷோதேதி ஸூர்ய:, பீஷாஸ்மாதக்நிஶ்சேந்த்ரஶ்ச (ஆ.௮) இத்யாதிகா।।௬।।

ஸகலேதரநிரபேக்ஷஸ்ய பகவதஸ்ஸங்கல்பாத்ஸர்வேஷாம் ஸ்திதி: ப்ரவ்ருத்திஶ்சோக்தா ததா தத்ஸங்கல்பாதேவ ஸர்வேஷாமுத்பத்திப்ரலயாவபீத்யாஹ –

ஸர்வபூதாநி கௌந்தேய ப்ரக்ருதிம் யாந்தி மாமிகாம்  ।

கல்பக்ஷயே புநஸ்தாநி கல்பாதௌ விஸ்ருஜாம்யஹம்  ।। ௭ ।।

ஸ்தாவரஜங்கமாத்மகாநி ஸர்வாணி பூதாநி, மாமிகாம் மச்சரீரபூதாம், ப்ரக்ருதிம் தமஶ்ஶப்தவாச்யாம் நாமரூபவிபாகாநர்ஹாம், கல்பக்ஷயே சதுர்முகாவஸாநஸமயே மத்ஸங்கல்பாத்யாந்தி தாந்யேவ பூதாநி கல்பாதௌ புநர்விஸ்ருஜ்யாம்யஹம் யதா ஆஹ மநு: ஆஸீதிதம் தமோபூதம் … ஸோऽபித்யாய ஶரீராத்ஸ்வாத் (ம.ஸ்ம்ரு.௧.௫) இதி । ஶ்ருதிரபி யஸ்யாவ்யக்தம் ஶரீரம் (ஸு.௨), அவ்யக்தமக்ஷரே லீயதே, அக்ஷரம் தமஸி லீயதே             (ஸு.௭) இத்யாதிகா, தமாஸீத்தமஸா கூடமக்ரே ப்ரகேதம்  (அஷ்ட.௨.௮.௯) இதி ச ।। ௭ ।।

ப்ரக்ருதிம் ஸ்வாமவஷ்டப்ய விஸ்ருஜாமி புந: புந:  ।

பூதக்ராமமிமம் க்ருத்ஸ்நமவஶம் ப்ரக்ருதேர்வஶாத்            ।। ௮ ।।

ஸ்வகீயாம் விசித்ரபரிணாமிநீம் ப்ரக்ருதிமவஷ்டப்ய அஷ்டதா பரிணாம்ய்யிமம் சதுர்விதம் தேவதிர்யங்மநுஷ்ய-ஸ்தாவராத்மகம் பூதக்ராமம் மதீயாயா மோஹிந்யா குணமய்யா: ப்ரக்ருதேர்வஶாதவஶம் புந:புந: காலேகாலே விஸ்ருஜாமி ।। ௮ ।। ஏவம் தர்ஹி விஷமஸ்ருஷ்ட்யாதீநி கர்மாணி நைக்ருண்யாத்யாபாதநேந பவந்தம் பத்நந்தீத்யத்ராஹ –

ந ச மாம் தாநி கர்மாணி நிபத்நந்தி தநஞ்ஜய  ।

உதாஸீநவதாஸீநமஸக்தம் தேஷு கர்மஸு         ।। ௯ ।।

ந ச தாநி விஷமஸ்ருஷ்ட்யாதீநி கர்மாணி மாம் நிபத்நந்தி மயி நைர்க்ருண்யாதிகம் நாபாதயந்தி, யத: க்ஷேத்ரஜ்ஞாநாம் பூர்வக்ருதாந்யேவ கர்மாணி தேவாதிவிஷமபாவஹேதவ: அஹம் து தத்ர வைஷம்யே அஸக்த: தத்ரோதாஸீநவதாஸீந: யதாஹ ஸூத்ரகார: வைஷம்யநைர்க்ருண்யே ந ஸாபேக்ஷத்வாத் (ப்ர.ஸூ.௨.௧.௩௫), ந கர்மாவிபாகாதிதி சேந்நாநாதித்வாத் (௨.௧.௩௫) இதி ।। ௯ ।।

மயாத்யக்ஷேண ப்ரக்ருதி: ஸூயதே ஸசராசரம்  ।

ஹேதுநாநேந கௌந்தேய ஜகத்தி பரிவர்ததே             ।। ௧௦ ।।

தஸ்மாத்க்ஷேத்ரஜ்ஞகர்மாநுகுணம் மதீயா ப்ரக்ருதி: ஸத்யஸங்கல்பேந மயாஅஅத்யக்ஷேணேக்ஷிதா ஸசராசரம் ஜகத்ஸூயதே। அநேந க்ஷேத்ரஜ்ஞகர்மாநுகுணமதீக்ஷணேந ஹேதுநா ஜகத்பரிவர்தத இதி மத்ஸ்வாம்யம் ஸத்யஸங்கல்பத்வம் நைர்க்ருண்யாதிதோஷ-ரஹிதத்வமித்யேவமாதிகம் மம வஸுதேவஸூநோரைஶ்வரம் யோகம் பஶ்ய । யதாஅஆஹ ஶ்ருதி:, அஸ்மாந்மாயீ ஸ்ருஜதே விஶ்வமேதத் தஸ்மிம்ஶ்சாந்யோ மாயயா ஸந்நிருத்த: । மாயாம் து ப்ரக்ருதிம் வித்யாந்மாயிநம் து மஹேஶ்வரம்    (ஶ்வே.௪.௯) ।।இதி।।௧௦।।

அவஜாநந்தி மாம் மூடா மாநுஷீம் தநுமாஶ்ரிதம்  ।

பரம் பாவமஜாநந்தோ மம பூதமஹேஶ்வரம்            ।। ௧௧ ।।

ஏவம் மாம் பூதமஹேஶ்வரம் ஸர்வஜ்ஞம் ஸத்யஸங்கல்பம் நிகிலஜகதேககாரணம் பரமகாருணிகதயா ஸர்வஸமாஶ்ரயணீயத்வாய மாநுஷீம் தநுமாஶ்ரிதம் ஸ்வக்ருதை: பாபகர்மபிர்மூடா அவஜாநந்தி ப்ராக்ருதமநுஷ்யஸமம் மந்யந்தே । பூதமஹேஶ்வரஸ்ய மமாபாரகாருண்யோதார்யஸௌஶீல்யவாத்ஸல்யநிபந்தநம் மநுஷ்யத்வஸமாஶ்ரயண-லக்ஷணமிமம் பரம் பாவமஜாநந்தோ மநுஷ்யத்வஸமாஶ்ரயணமாத்ரேண மாமிதரஸஜாதீயம் மத்வா திரஸ்குர்வந்தீத்யர்த: ।। ௧௧ ।।

மோகாஶா மோககர்மாணோ மோகஜ்ஞாநா விசேதஸ:  ।

ராக்ஷஸீமாஸுரீம் சைவ ப்ரக்ருதிம் மோஹிநீம் ஶ்ரிதா:    ।। ௧௨ ।।

மம மநுஷ்யத்வே பரமகாருண்யாதிபரத்வதிரோதாநகரீம் ராக்ஷஸீமாஸுரீம் ச மோஹிநீம் ப்ரக்ருதிமாஶ்ரிதா:, மோகாஶா: மோக்வாஞ்சிதா: நிஷ்பலவாஞ்சிதா:, மோக்கர்மாண: மோகாரம்பா:, மோகஜ்ஞாநா: ஸர்வேஷு மதீயேஷு சராசரேஷ்வர்தேஷு விபரீதஜ்ஞாநதயா நிஷ்பலஜ்ஞாநா:, விசேதஸ: ததா ஸர்வத்ர விகதயாதாத்ம்யஜ்ஞாநா: மாம் ஸர்வேஶ்வரமிதரஸமம் மத்வா மயி ச யத்கர்துமிச்சந்தி, யதுத்திஶ்யாரம்பாந் குர்வதே, தத்ஸர்வம் மோகம் பவதீத்யர்த: ।। ௧௨ ।।

மஹாத்மாநஸ்து மாம் பார்த தைவீம் ப்ரக்ருதிமாஶ்ரிதா:  ।

பஜந்த்யநந்யமநஸோ ஜ்ஞாத்வா பூதாதிமவ்யயம்  ।। ௧௩ ।।

யே து ஸ்வக்ருதை: புண்யஸஞ்சயை: மாம் ஶரணமுபகம்ய வித்வஸ்தஸமஸ்தபாபபந்தா தைவீம் ப்ரக்ருதிமாஶ்ரிதா மஹாத்மாந:, தே, பூதாதிமவ்யயம் வாங்மநஸாகோசரநாமகர்மஸ்வரூபம் பரமகாருணிகதயா ஸாதுபரித்ராணாய மநுஷ்யத்வேநாவதீர்ணம் மாம் ஜ்ஞாத்வாஅஅநந்யமநஸோ மாம் பஜந்தே மத்ப்ரியத்வாதிரேகேண மத்பஜநேந விநா மநஸஶ்சாத்மநஶ்ச பாஹ்யகரணாநாம் ச தாரணமலபமாநா மத்பஜநைகப்ரயோஜநா பஜந்தே ।। ௧௩ ।।

ஸததம் கீர்தயந்தோ மாம் யதந்தஶ்ச த்ருடவ்ரதா:  ।

நமஸ்யந்தஶ்ச மாம் பக்த்யா நித்யயுக்தா உபாஸதே  ।। ௧௪ ।।

அத்யர்தமத்ப்ரியத்வேந மத்கீர்தநயதநநமஸ்காரைர்விநா க்ஷணாணுமாத்ரேऽப்யாத்மதாரணமலபமாநா:, மத்குணவிஶேஷவாசீநி மந்நாமாநி ஸ்ம்ருத்வா புலகாஞ்சிதஸர்வாங்கா: ஹர்ஷகத்கதகண்டா:, நாராயணக்ருஷ்ணவாஸுதேவேத்யேவமாதீநி ஸததம் கீர்தயந்த:, ததைவ யதந்த: மத்கர்மஸ்வர்சநாதிகேஷு, ததுபகாரேஷு பவநநந்தநவநகரணாதிகேஷு ச த்ருடஸங்கல்பா யதமாநா:, பக்திபாராவநமிதமநோபுத்த்ய-பிமாநபதத்வய-கரத்வயஶிரோபிரஷ்டாங்கைரசிந்திதபாம்ஸுகர்தமஶர்கராதிகே தராதலே தண்டவத் ப்ரணிபதந்த:, ஸததம் மாம் நித்யயுக்தா: நித்யயோகம் காங்க்ஷமாணா ஆத்மாந்தம் மத்தாஸ்யவ்யவஸாயிந: உபாஸதே ।। ௧௪ ।।

ஜ்ஞாநயஜ்ஞேந சாப்யந்யே யஜந்தோ மாமுபாஸதே  ।

ஏகத்வேந ப்ருதக்த்வேந பஹுதா விஶ்வதோமுகம்    ।। ௧௫ ।।

அந்யேऽபி மஹாத்மந: பூர்வோக்தை: கீர்தநாதிபிர்ஜ்ஞாநாக்யேந யஜ்ஞேந ச யஜந்தோ மாமுபாஸதே । கதம்? பஹுதா ப்ருதக்த்வேந ஜகதாகாரேண, விஶ்வதோமுகம் விஶ்வப்ரகாரமவஸ்திதம் மாமேகத்வேநோபாஸதே । ஏததுக்தம் பவதி  பகவாந் வாஸுதேவ ஏவ நாமரூபவிபாகாநர்ஹாதிஸூக்ஷ்மசிதசித்வஸ்துஶரீரஸ்ஸந் ஸத்யஸங்கல்போ விவிதவிபக்தநாமரூபஸ்தூலசிதசித்வஸ்துஶரீர: ஸ்யாமிதி ஸம்கல்ப்ய ஸ ஏக ஏவ தேவதிர்யங்மநுஷ்யஸ்தாவராக்ய-விசித்ரஜகச்சரீரோऽவதிஷ்டத இத்யநுஸம்ததாநாஶ்ச மாமுபாஸதே இதி ।। ௧௫ ।।

ததா ஹி விஶ்வஶரீரோऽஹமேவாவஸ்தித இத்யாஹ –

அஹம் க்ரதுரஹம் யஜ்ஞ: ஸ்வதாஹமஹமௌஷதம்  ।

மந்த்ரோऽஹமஹமேவாஜ்யமஹமக்நிரஹம் ஹுதம்             ।। ௧௬ ।।

அஹம் க்ரது: அஹம் ஜ்யோதிஷ்டோமாதிக: க்ரது: அஹமேவ மஹாயஜ்ஞ: அஹமேவ பித்ருகணபுஷ்டிதா ஸ்வதா ஔஷதம் ஹவிஶ்சாஹமேவ, அஹமேவ ச மந்த்ர: அஹமேவ ச ஆஜ்யம் । ப்ரதர்ஶநார்தமிதம் ஸோமாதிகம் ச ஹவிரஹமேவேத்யர்த: அஹமாஹவநீயாதிகோऽக்நி: ஹோமஶ்சாஹமேவ ।। ௧௬ ।।

பிதாஹமஸ்ய ஜகதோ மாதா தாதா பிதாமஹ:  ।

வேத்யம் பவித்ரமோங்கார ருக்ஸாம யஜுரேவ ச     ।। ௧௭ ।।

அஸ்ய ஸ்தாவரஜங்கமாத்மகஸ்ய ஜகத:, தத்ர தத்ர பித்ருத்வேந, மாத்ருத்வேந, தாத்ருத்வேந, பிதாமஹத்வேந ச வர்தமாநோऽஹமேவ । அத்ர தாத்ருஶப்தோ மாதாபித்ருவ்யதிரிக்தே உத்பத்திப்ரயோஜகே சேதநவிஶேஷே வர்ததே । யத்கிஞ்சித்வேதவேத்யம் பவித்ரம் பாவநம்,ததஹமேவ । வேதகஶ்ச வேதபீஜபூத: ப்ரணவோऽஹமேவ । ருக்ஸாமயஜுராத்மகோ வேதஶ்சாஹமேவ।।௧௭।।

கதிர்பர்தா ப்ரபுஸ்ஸாக்ஷீ நிவாஸஶ்ஶரணம் ஸுஹ்ருத் ।

ப்ரபவப்ரலயஸ்தாநம் நிதாநம் பீஜமவ்யயம்            ।। ௧௮ ।।

கம்யத இதி கதி: தத்ர தத்ர ப்ராப்யஸ்தாநமித்யர்த: பர்தா தாரயிதா, ப்ரபு: ஶாஸிதா, ஸாக்ஷீ ஸாக்ஷாத்த்ருஷ்டா, நிவாஸ: வாஸஸ்தாநம் வேஶ்மாதி । ஶரணம் । இஷ்டஸ்ய ப்ராபகதயா அநிஷ்டஸ்ய நிவாரணதயா ச ஸமாஶ்ரயணீயஶ்சேதந: ஶரணம் । ஸ சாஹமேவ ஸுக்ருத்திதைஷீ, ப்ரபவப்ரலயஸ்தாநம் யஸ்ய கஸ்யசித்யத்ர குத்ரசிதுத்பத்திப்ரலயயோர்யத்ஸ்தாநம், ததஹமேவ । நிதாநம் நிதீயத இதி நிதாநம், உத்பாத்யமுபஸம்ஹார்யம் சாஹமேவேத்யர்த: அவ்யயம் பீஜம் தத்ர தத்ர வ்யயரஹிதம் யத்காரணம், ததஹமேவ ।। ௧௮ ।।

தபாம்யஹமஹம் வர்ஷம் நிக்ருஹ்ணாம்யித்யுத்ஸ்ருஜ்யாமி ச  ।

அம்ருதம் சைவ ம்ருத்யுஶ்ச ஸதஸச்சாஹமர்ஜுந             ।। ௧௯ ।।

அக்ந்யாதித்யாதிரூபேணாஹமேவ தபாமி க்ரீஷ்மாதாவஹமேவ வர்ஷம் நிக்ருஹ்ணாமி । ததா வர்ஷாஸு சாஹமேவோத்ஸ்ருஜாமி। அம்ருதம் சைவ ம்ருத்யுஶ்ச । யேந ஜீவதி லோகோ யேந ச ம்ரியதே, ததுபயமஹமேவ । கிமத்ர பஹுநோக்தேந ஸதஸச்சாஹமேவ । ஸத்யத்வர்ததே, அஸத்யததீதமநாகதம் ச ஸர்வாவஸ்தாவஸ்திதசிதசித்வஸ்து-ஶரீரதயா தத்தத்ப்ரகாரோऽஹமேவாவஸ்தித இத்யர்த: । ஏவம் பஹுதா ப்ருதக்த்வேந விபக்தநாமரூபாவஸ்திதக்ருத்ஸ்ந-ஜகச்சரீரதயா தத்ப்ரகாரோऽஹமேவாவஸ்தித இத்யேகத்வ-ஜ்ஞாநேநாநநுஸம்ததாநாஶ்ச மாமுபாஸதே ।। ௧௯ ।।

ஏவம் மஹாத்மநாம் ஜ்ஞாநிநாம் பகவதநுபவைகபோகாநாம் வ்ருத்தமுக்த்வா தேஷாமேவ விஶேஷம் தர்ஶயிதுமஜ்ஞாநாம் காமகாமாநாம் வ்ருத்தமாஹ –

த்ரைவித்யா மாம் ஸோமபா: பூதபாபா: யஜ்ஞைரிஷ்ட்வா ஸ்வர்கதிம் ப்ரார்தயந்தே  ।

தே புண்யமாஸாத்ய ஸுரேந்த்ரலோகமஶ்நந்தி திவ்யாந் திவி தேவபோகாந்।। ௨௦ ।।

தே தம் புக்த்வா ஸ்வர்கலோகம் விஶாலம் க்ஷீணே புண்யே மர்த்யலோகம் விஶந்தி  ।

ஏவம் த்ரயீதர்மமநுப்ரபந்நா: கதாகதம் காமகாமா லபந்தே              ।। ௨௧ ।।

ருக்யஜுஸ்ஸாமரூபாஸ்திஸ்ரோ வித்யா: த்ரிவித்யம் கேவலம் த்ரிவித்யநிஷ்டாஸ்த்ரைவித்யா:, ந து த்ரய்யந்தநிஷ்டா: । த்ரய்யந்தநிஷ்டா ஹி மஹாத்மந: பூர்வோக்தப்ரகாரேண நிகிலவேதவேத்யம் மாமேவ ஜ்ஞாத்வாதிமாத்ரமத்பக்திகாரித-கீர்தநாதிபிர்ஜ்ஞாநயஜ்ஞேந ச மதேகப்ராப்யா மாமேவோபாஸதே । த்ரைவித்யாஸ்து வேதப்ரதிபாத்யகேவலேந்த்ராதியாகஶிஷ்டஸோமாந் பிபந்த:, பூதபாபா: ஸ்வர்காதிப்ராப்திவிரோதிபாபாத்பூதா:, தை: கேவலேந்த்ராதிதேவத்யதயாநுஸம்ஹிதைர்யஜ்ஞைர்வஸ்துதஸ்தத்ரூபம் மாமிஷ்ட்வா, ததாவஸ்திதம் மாமஜாநந்த: ஸ்வர்ககதிம் ப்ரார்தயந்தே । தே புண்யம் து:காஸம்பிந்நம் ஸுரேந்த்ரலோகம் ப்ராப்ய தத்ர தத்ர திவ்யாந் தேவபோகாநஶ்நந்தி । தே தம் விஶாலம் ஸ்வர்கலோகம் புக்த்வா ததநுபவஹேதுபூதே புண்யே க்ஷீணே புநரபி மர்த்யலோகம் விஶந்தி । ஏவம் த்ரய்யந்தஸித்தஜ்ஞாநவிதுரா: காம்யஸ்வர்காதிகாமா: கேவலம் த்ரயீதர்மமநுப்ரபந்நா: கதாகதம் லபந்தே அல்பாஸ்திரஸ்வர்காதீநநுபூய புந: புநர்நிவர்தந்த இத்யர்த: ।। ௨௦-௨௧ ।।

மஹாத்மநஸ்து நிரதிஶயப்ரியரூபமச்சிந்தநம் க்ருத்வா மாமநவதிகாதிஶயாநந்தம் ப்ராப்யந புநராவர்தந்த இதி தேஷாம் விஶேஷம் தர்ஶயதி –

அநந்யாஶ்சிந்தயந்தோ மாம் யே ஜநா: பர்யுபாஸதே  ।

தேஷாம் நித்யாபியுக்தாநாம் யோகக்ஷேமம் வஹாம்யஹம்  ।। ௯.௨௨ ।।

அநந்யா: அநந்யப்ரயோஜநா:, மச்சிந்தநேந விநாஅஆத்மதாரணாலாபாந்மச்சிந்தநைகப்ரயோஜநா: மாம் சிந்தயந்தோ யே மஹாத்மாநோ ஜநா: பர்யுபாஸதே ஸர்வகல்யாந்ணகுணாந்விதம் ஸர்வவிபூதியுக்தம் மாம் பரித உபாஸதே, அந்யூநமுபாஸதே, தேஷாம் நித்யாபியுக்தாநாம் மயி நித்யாபியோகம் காங்க்ஷமாணாநாம், அஹம் மத்ப்ராப்திலக்ஷணம் யோகம், அபுநராவ்ருத்திரூபம் க்ஷேமம் ச வஹாமி ।। ௨௨ ।।

யே த்வந்யதேவதாபக்தா யஜந்தே ஶ்ரத்தயாஅஅந்விதா:  ।

தேऽபி மாமேவ கௌந்தேய யஜந்த்யவிதிபூர்வகம்  ।। ௨௩ ।।

யே த்விந்த்ராதிதேவதாபக்தா: கேவலத்ரயீநிஷ்டா: ஶ்ரத்தயாந்விதா: இந்த்ராதீந் யஜந்தே, தேऽபி பூர்வோக்தேந ந்யாயேந ஸர்வஸ்ய மச்சரீரதயா மதாத்மகத்வேந, இந்த்ராதிஶப்தாநாம் ச மத்வாசித்வாத்வஸ்துதோ மாமேவ யஜந்தே அபி த்வவிதிபூர்வகம் யஜந்தே । இந்த்ராதீநாம் தேவதாநாம் கரம்ஸ்வாராத்யதயா அந்வயம் யதா வேதாந்தவாக்யாநி, சதுர்ஹோதாரோ யத்ர ஸம்பதம் கச்சந்தி தேவை: (ய.ஆ.௩.௧௧.௧௨) இத்யாதீநி விதததி, ந தத்பூர்வகம் யஜந்தே । வேதாந்தவாக்யஜாதம் ஹி பரமபுருஷஶரீரதயாவஸ்திதாநாமிந்த்ராதீநாமாராத்யத்வம் விதததத்மபூதஸ்ய பரமபுருஷஸ்யைவ ஸாக்ஷாதாராத்யத்வம் விததாதி । சதுர்ஹோதார: அக்நிஹோத்ரதர்ஶபூர்ணமாஸாதீநி கர்மாணி, யத்ர பரமாத்மந்யாத்மதயாவஸ்திதே ஸத்யேவ தச்சரீரபூதேந்த்ராதிதேவை: ஸம்பதம் கச்சந்தி இந்த்ராதிதேவாநாமாராதநாந்யேதாநி கர்மாணீதீமாம் ஸம்பதம் கச்சந்தீத்யர்த:।।௨௩।।

அதஸ்த்ரைவித்யா இந்த்ராதிஶரீரஸ்ய பரமபுருஷஸ்யாராதநாந்யேதாநி கர்மாணி ஆராத்யஶ்ச ஸ ஏவேதி ந ஜாநந்தி, தே ச பரிமிதபலபாகிநஶ்ச்யவநஸ்வபாவாஶ்ச பவந்தி ததாஹ –

அஹம் ஹி ஸர்வயஜ்ஞாநாம் போக்தா ச ப்ரபுரேவ ச  ।

ந து மாமபிஜாநந்தி தத்த்வேநாதஶ்ச்யவந்தி தே             ।। ௨௪ ।।

ப்ரபுரேவ ச  தத்ர தத்ர பலப்ரதாதா சாஹமேவ இத்யர்த: ।। ௨௪ ।।

அஹோ மஹதிதம் வைசித்ர்யம், யதேகஸ்மிந்நேவ கர்மணி வர்தமாநா: ஸங்கல்பமாத்ரபேதேந கேசிதத்யல்பபல-பாகிநஶ்ச்யவநஸ்வபாவாஶ்ச பவந்தி கேசந அநவதிகாதிஶயாநந்தபரமபுருஷப்ராப்தி-ரூபபல-பாகிநோऽபுநராவர்திநஶ்ச பவந்தீத்யாஹ –

யாந்தி தேவவ்ரதா தேவாந் பித்ந் யாந்தி பித்ருவ்ரதா: ।

பூதாநி யாந்தி பூதேஜ்யா: யாந்தி மத்யாஜிநோऽபி மாம்      ।।௨௫।।

வ்ரதஶப்த: ஸங்க்ல்பவாசீ தேவவ்ரதா: தர்ஶபூர்ணமாஸாதிபி: கர்மபி: இந்த்ராதீந் யஜாமஹே இதி இந்த்ராதியஜநஸங்கல்பா யே, தே இந்த்ராதீந் தேவாந் யாந்தி । யே ச பித்ருயஜ்ஞாதிபி: பித்ந் யஜாமஹே இதி பித்ருயஜநஸங்கல்பா:, தே பித்ரூந் யாந்தி । யே ச ‘யக்ஷரக்ஷ:பிஶாசாதீநி பூதாநி யஜாமஹே‘ இதி பூதயஜநஸங்கல்பா:, தே பூதாநி யாந்தி । யே தே தைரேவ யஜ்ஞை: ‘தேவபித்ருபூதஶரீரகம் பரமாத்மாநம் பகவந்தம் வாஸுதேவம் யஜாமஹே‘ இதி மாம் யஜந்தே, தே மத்யாஜிநோ மாமேவ யாந்தி । தேவாதிவ்ரதா: தேவாதீந் ப்ராப்ய தைஸ்ஸஹ பரிமிதம் போகம் புக்த்வா தேஷாம் விநஶகாலே தைஸ்ஸஹ விநஷ்டா பவந்தி । மத்யாஜிநஸ்து மாமநாதிநிதநம் ஸர்வஜ்ஞம் ஸத்யஸங்கல்பமநவதிகாதிஶயாஸம்க்யேயகல்யாணகுணகணமஹோததிமநவதிகாதிஶயாநந்தம் ப்ராப்ய ந புநர்நிவர்தந்த இத்யர்த: ।। ௨௫ ।।

மத்யாஜிநாமயமபி விஶேஷோऽஸ்தீத்யாஹ –

பத்ரம் புஷ்பம் பலம் தோயம் யோ மே பக்த்யா ப்ரயச்சதி  ।

ததஹம் பக்த்யுபஹ்ருதமஶ்நாமி ப்ரயதாத்மந:            ।। ௨௬ ।।

ஸர்வஸுலபம் பத்ரம் வா புஷ்பம் வா பலம் வா தோயம் வா யோ பக்த்யா மே ப்ரயச்சதி அத்யர்தமத்ப்ரியத்வேந தத்ப்ரதாநேந விநா ஆத்மதாரணமலபமாநதயா ததேகப்ரயோஜநோ யோ மே பத்ராதிகம் ததாதி தஸ்ய ப்ரயதாத்மந: தத்ப்ரதாநைகப்ரயோஜநத்வரூபஶுத்தியுக்தமநஸ:, தத்ததாவிதபக்த்யுபஹ்ருதம், அஹம் ஸர்வேஶ்வரோ நிகிலஜகதுதய-விபவலயலீலாஅஅவாப்தஸமஸ்தகாம: ஸத்யஸங்கல்போऽநவதிகாதிஶயாஸம்க்யேயகல்யாணகுணகண: ஸ்வாபாவிகாநவதிகாதிஶயாநந்தஸ்வாநுபவே வர்தமாநோऽபி, மநோரதபததூரவர்தி ப்ரியம் ப்ராப்யைவாஶ்நாமி । யதோக்தம் மோக்ஷதர்மே, யா: க்ரியா: ஸம்ப்ரயுக்தாஸ்ஸ்யுரேகாந்தகதபுத்திபி: । தா: ஸர்வா: ஶிரஸா தேவ: ப்ரதிக்ருஹ்ணாதி வை ஸ்வயம் (மோ.த.௩௫௩.௬௪) இதி ।। ௨௬ ।।

யஸ்மாஜ்ஜ்ஞாநிநாம் மஹாத்மநாம் வாங்மநஸாகோசரோऽயம் விஶேஷ:, தஸ்மாத்த்வம் ச ஜ்ஞாநீ பூத்வா உக்தலக்ஷணபக்திபாராவநமிதாத்மா ஆத்மீய: கீர்தநயதநார்சநப்ரணாமாதிகம் ஸததம் குர்வாணோ லௌகிகம் வைதிகம் ச நித்யநைமித்திகம் கர்ம சேத்தம் குர்வித்யாஹ –

யத்கரோஷி யதஶ்நாஸி யஜ்ஜஹோஷி ததாஸி யத் ।

யத்தபஸ்யஸி கௌந்தேய தத்குருஷ்வ மதர்பணம்     ।। ௨௭ ।।

யத்தேஹயாத்ராஶேஷபூதம் லௌகிகம் கர்ம கரோஷி, யச்ச தேஹதாரணாயாஶ்நாஸி, யச்ச வைதிகம் ஹோமதாநதப:ப்ரப்ருதி நித்யநைமித்திகம் கர்ம கரோஷி, தத்ஸர்வம் மதர்பணம் குருஷ்வ । அர்ப்யத இத்யர்பணம் ஸர்வஸ்ய லௌகிகஸ்ய வைதிகஸ்ய ச கர்மண: கர்த்ருத்வம் போக்த்ருத்வமாராத்யத்வம் ச யதா மயி ஸமர்பிதம் பவதி ததா குரு । ஏததுக்தம் பவதி –   யாகதாநாதிஷு ஆராத்யதயா ப்ரதீயமாநாநாம் தேவாதீநாம் கர்மகர்துர்போக்து: தவ ச மதீயதயா மத்ஸங்கல்பாயத்தஸ்வரூபஸ்திதிப்ரவ்ருத்திதயா ச மய்யேவ பரமஶேஷிணி பரமகர்தரி த்வாம் ச கர்தாரம் போக்தாரமாராதகம், ஆராத்யம் ச தேவதாஜாதம், ஆராதநம் ச க்ரியாஜாதம் ஸர்வம் ஸமர்பய தவ மந்நியாம்யதாபூர்வகமச்சேஷதைக-ரஸதாமாராத்யாதேஸ்சைதத்ஸ்வபாவகர்பதாமத்யர்தப்ரீதியுக்தோऽநுஸம்தத்ஸ்வ இதி।।௨௭।।

ஶுபாஶுபபலைரேவம் மோக்ஷ்யஸே கர்மபந்தநை:  ।

ஸம்ந்யாஸயோகயுக்தாத்மா விமுக்தோ மாமுபைஷ்யஸி        ।। ௨௮ ।।

ஏவம் ஸம்ந்யாஸாக்யயோகயுக்தமநா: ஆத்மாநம் மச்சேஷதாமந்நியாம்யதைகரஸம் கர்ம ச ஸர்வம் மதாராதநமநுஸம்ததாநோ லௌகிகம் வைதிகம் ச கர்ம குர்வந் ஶுபாஶுபபலைரநந்தை: ப்ராசீநகர்மாக்யைர்பந்த-நைர்மத்ப்ராப்திவிரோதிபிஸ்ஸர்வைர்மோக்ஷ்யஸே தைர்விமுக்தோ மாமேவோபைஷ்யஸி ।। ௨௮ ।। மமேமம் பரமமதிலோகம் ஸ்வபாவம் ஶ்ருணு ।

ஸமோऽஹம் ஸர்வபூதேஷு ந மே த்வேஷ்யோऽஸ்தி ந ப்ரிய:।

யே பஜந்தி து மாம் பக்த்யா மயி தே தேஷு சாப்யஹம்   ।। ௨௯ ।।

தேவதிர்யங்மநுஷ்யஸ்தாவராத்மநாஅஅவஸ்திதேஷு ஜாதிதஶ்சாகாரத: ஸ்வபாவதோ ஜ்ஞாநதஶ்ச அத்யந்தோத்க்ருஷ்டாபக்ருஷ்டரூபேண வர்தமாநேஷு ஸர்வேஷு பூதேஷு ஸமாஶ்ரயணீயத்வே ஸமோऽஹம் அயம் ஜாத்யாகாரஸ்வபாவ-ஜ்ஞாநாதிபிர்நிர்க்ருஷ்ட இதி ஸமாஶ்ரயணே ந மே த்வேஷ்யோऽஸ்தி  உத்வேஜநீயதயா ந த்யாஜ்யோऽஸ்தி । ததா ஸமாஶ்ரிதத்வாதிரேகேண ஜாத்யாதிபிரத்யந்தோத்க்ருஷ்டோऽயமிதி தத்யுக்ததயா ஸமாஶ்ரயணே ந கஶ்சித் ப்ரியோऽஸ்தி ந ஸம்க்ராஹ்யோऽஸ்தி । அபி து அத்யர்தமத்ப்ரியத்வேந மத்பஜநேந விநா ஆத்மதாரணாலாபாந்மத்பஜநைகப்ரயோஜநா யே மாம் பஜந்தே, தே ஜாத்யாதிபிருத்க்ருஷ்டா அபக்ருஷ்டா வா மத்ஸமாநகுணவத்யதாஸுகம் மய்யேவ வர்தந்தே । அஹமபி தேஷு மதுத்க்ருஷ்டேஷ்விவ வர்தே ।। ௨௯ ।।

தத்ராபி –

அபி சேத்ஸுதுராசாரோ பஜதே மாமநந்யபாக் ।

ஸாதுரேவ ஸ மந்தவ்ய: ஸம்யக்வ்யவஸிதோ ஹி ஸ:       ।। ௩௦ ।।

தத்ர தத்ர ஜாதிவிஶேஷே ஜாதாநாம் ய: ஸமாசார உபாதேய: பரிஹரணீயஶ்ச, தஸ்மாததிவ்ருத்தோऽபி உக்தப்ரகாரேண மாமநந்யபாக்பஜநைகப்ரயோஜநோ பஜதே சேத், ஸாதுரேவ ஸ: வைஷ்ணவாக்ரேஸர ஏவ ஸ: । மந்தவ்ய: பஹுமந்தவ்ய: பூர்வோக்தைஸ்ஸம இத்யர்த: । குத ஏதத்? ஸம்யக்வ்யவஸிதோ ஹி ஸ:  யதோऽஸ்ய வ்யவஸாய: ஸுஸமீசீந:  பகவாந்நிகிலஜகதேககாரணபூத: பரம் ப்ரஹ்ம நாராயணஶ்சராசரபதிரஸ்மத்ஸ்வாமீ மம குருர்மம ஸுஹ்ருந்மம பரமம் போக்யமிதி ஸர்வைர்துஷ்ப்ராபோऽயம் வ்யவஸாயஸ்தேந க்ருத: தத்கார்யம் சாநந்யப்ரயோஜநம் நிரந்தரம் பஜநம் தஸ்யாஸ்தி  அத: ஸாதுரேவ பஹுமந்தவ்ய: । அஸ்மிந் வ்யவஸாயே, தத்கார்யே சோக்தப்ரகாரபஜநே ஸம்பந்நே ஸதி தஸ்யாசாரவ்யதிக்ரம: ஸ்வல்பவைகல்யமிதி ந தாவதாஅஅநாதரணீய:, அபி து பஹுமந்தவ்ய ஏவேத்யர்த: ।। ௩௦ ।।

நநு நாவிரதோ துஶ்சரிதாந்நாஶாந்தோ நாஸமாஹித: । நாஶந்தமாநஸோ வாஅஅபி ப்ரஜ்ஞாநேநைநமாப்நுயாத்।। (கட.௨.௨௪) இத்யாதிஶ்ருதே: ஆசாரவ்யதிக்ரம உத்தரோத்தரபஜநோத்பத்திப்ரவாஹம் நிருணத்தீத்யத்ராஹ –

க்ஷிப்ரம் பவதி தர்மாத்மா ஶஶ்வச்சாந்திம் நிகச்சதி  ।

கௌந்தேய ப்ரதிஜாநீஹி ந மே பக்த: ப்ரணஶ்யதி             ।। ௩௧ ।।

மத்ப்ரியத்வகாரிதாநந்யப்ரயோஜநமத்பஜநேந விதூதபாபதயைவ ஸமூலோந்மூலிதரஜஸ்தமோகுண: க்ஷிப்ரம் தர்மாத்மா பவதி க்ஷிப்ரமேவ விரோதிரஹிதஸபரிகரமத்பஜநைகமநா பவதி  । ஏவம்ரூபபஜநமேவ ஹி தர்மஸ்யாஸ்ய பரந்தப (௩) இதி உபக்ரமே தர்மஶப்தோதிதம் । ஶஶ்வச்சாந்திம் நிகச்சதி – ஶாஶ்வதீமபுநராவர்திநீம் மத்ப்ராப்திவிரோத்யாசாரநிவ்ருத்திம் கச்சதி । கௌந்தேய த்வமேவாஸ்மிந்நர்தே ப்ரதிஜ்ஞாம் குரு மத்பக்தாவுபக்ராந்தோ விரோத்யாசாரமிஶ்ரோऽபி ந நஶ்யதி அபி து மத்பக்தி-மாஹாத்ம்யேந ஸர்வம் விரோதிஜாதம் நாஶயித்வா ஶாஶ்வதீம் விரோதிநிவ்ருத்திமதிகம்ய க்ஷிப்ரம் பரிபூர்ணபக்திர்பவதீதி ।। ௩௧ ।।

மாம் ஹி பார்த வ்யபாஶ்ரித்ய யேऽபி ஸ்யு: பாபயோநய:।

ஸ்த்ரியோ வைஶ்யாஸ்ததா ஶூத்ராஸ்தேऽபி யாந்தி பராம் கதிம்   ।।௩௨।।

கிம் புநர்ப்ராஹ்மணா: புண்யா பக்தா ராஜர்ஷயஸ்ததா  ।

அநித்யமஸுகம் லோகமிமம் ப்ராப்ய பஜஸ்வ மாம்             ।। ௩௩ ।।

ஸ்த்ரியோ வைஶ்யா: ஶூத்ராஶ்ச பாபயோநயோऽபி மாம் வ்யபாஶ்ரித்ய பராம் கதிம் யாந்தி கிம் புந: புண்யயோநயோ ப்ராஹ்மணா ராஜர்ஷயஶ்ச மத்பக்திமாஸ்திதா: । அதஸ்த்வம் ராஜர்ஷிரஸ்திரம் தாபத்ரயாபிஹததயா அஸுகம் சேமம் லோகம் ப்ராப்ய வர்தமாநோ மாம் பஜஸ்வ ।। ௩௨ – ௩௩ ।।

பக்திஸ்வரூபமாஹ –

மந்மநா பவ மத்பக்தோ மத்யாஜீ மாம் நமஸ்குரு  ।

மாமேவைஷ்யஸி யுக்த்வைவமாத்மாநம் மத்பராயண:     ।। ௩௪ ।।

இதி ஶ்ரீமத்பகவத்கீதாஸூபநிஷத்ஸு ……..ராஜவித்யாராஜகுஹ்யயோகோ நாம நவமோऽத்யாய: ।। ௯ ।।

மந்மநா பவ மயி ஸர்வேஶ்வரேஶ்வரே, நிகிலஹேயப்ரத்யநீககல்யாணைகதாநே, ஸர்வஜ்ஞே, ஸத்யஸங்கல்பே நிகிலஜகதேககாரணே, பரஸ்மிந் ப்ரஹ்மணி, புருஷோத்தமே, புண்டரீகதலாமலாயதாக்ஷே, ஸ்வச்சநீலஜீமூத-ஸங்காஶே, யுகபதுதிததிநகரஸஹஸ்ரஸத்ருஶதேஜஸி, லாவண்யாம்ருதமஹோததௌ, உதாரபீவரசதுர்பாஹௌ, அத்யுஜ்ஜ்வலபீதாம்பரே, அமலகிரீடமகரகுண்டலஹாரகேயூரகடகபூஷிதே, அபாரகாருண்யஸௌஶீல்யஸௌந்தர்ய-மாதுர்யகாம்பீயௌதார்ய-வாத்ஸல்யஜலதௌ, அநாலோசிதவிஶேஷாஶேஷலோகஶரண்யே ஸர்வஸ்வாமிநி தைலதாராவத் அவிச்சேதேந நிவிஷ்டமநா பவ । ததேவ விஶிநஷ்டி  மத்பக்த: அத்யர்தமத்ப்ரியத்வேந யுக்தோ மந்மநா பவேத்யர்த: । புநரபி விஶிநஷ்டி  மத்யாஜீ அநவதிகாதிஶயப்ரிய-மதநுபவகாரிதமத்யஜநபரோ பவ । யஜநம் நாமபரிபூர்ணஶேஷவ்ருத்தி: । ஔபசாரிகஸாம்ஸ்பர்ஶிகாப்யவஹாரிகாதிஸகலபோகப்ரதாநரூபோ ஹி யாக: । யதா மதநுபவஜநிதநிர்வதிகாதிஶய-ப்ரீதிகாரிதமத்யஜநபரோ பவஸி, ததா மந்மநா பவேத்யுக்தம் பவதி । புநரபி ததேவ விஶிநஷ்டி  மாம் நமஸ்குரு । அநவதிகாதிஶயப்ரியமதநுபவ-காரிதாத்யர்தப்ரியாஶேஷஶேஷவ்ருத்தௌ அபர்யவஸ்யந்மய்யந்தராத்மநி அதிமாத்ரப்ரஹ்வீபாவவ்யவஸாயம் குரு । மத்பராயண:  அஹமேவ பரமயநம் யஸ்யாஸௌ மத்பராயண: மயா விநா ஆத்மதாரணாஸம்பாவநயா மதாஶ்ரய இத்யர்த: । ஏவமாத்மாநம் யுக்த்வா மத்பராயணஸேவமநவதிகாதிஶயப்ரீத்யா மதநுபவஸமர்தம் மந: ப்ராப்ய மாமேவைஷ்யஸி । ஆத்மஶப்தோ ஹ்யத்ர மநோவிஷய: । ஏவம்ரூபேண மநஸா மாம் த்யாத்வா மாமநுபூய மாமிஷ்ட்வா மாம் நமஸ்க்ருத்ய மத்பராயணோ மாமேவ ப்ராப்ஸ்யஸீத்யர்த: । ததேவம் லௌகிகாநி ஶரீரதாரணார்தாநி, வைதிகாநி ச நித்யநைமித்திகாநி கர்மாணி மத்ப்ரீதயே மச்சேஷதைகரஸோ

மயைவ காரித இதி குர்வந் ஸததம் மத்கீர்தநயதநநமஸ்காராதிகாந் ப்ரீத்யா குர்வாணோ மந்நியாம்யம் நிகிலஜகந்மச்சேஷதைகரஸமிதி சாநுஸந்தாந: அத்யர்தப்ரியமத்குணகணம் சாநுஸந்தாயாஹரஹருக்த-லக்ஷணமிதமுபாஸந-முபாததாநோ மாமேவ ப்ராப்ஸ்யஸி ।। ௩௪ ।।

।। இதி ஶ்ரீபகவத்ராமாநுஜவிரசிதே ஶ்ரீமத்கீதாபாஷ்யே நவமோऽத்யாய: ।। ௯ ।।