śrīmadvēdāntācāryaviracitā
mīmāṃsāpādukā
mīmāṃsāpādukā dharmalakṣaṇādhikaraṇam
dharmaścōddiśyatēärthātsvayamiha muninā tadvicārārthasūtrē lakṣmādṛṣṭēracintyabhramamiha nudatā cōdanāsūtramūcē . tatra tvārthaṃ pramāṇaṃ tata iha na bhavēdvākyabhēdapravṛttirmānaprādhānyapakṣāntaramapi katicidvaibhavādāśrayanti . 78 .
kañcitpitrādikalpaṃ prathayati puruṣaṃ cōdanādyuktirarthādvākyādēścōdakatvagrahaṇamanucitaṃ śāstrasiddhōjjhanaṃ ca . tyājyōpādēyavargatyajanabhajanavidhyunmukhājñābhyanujñākimmīrō vēdarāśiḥ kimiti na vidataḥ śāsanaṃ viśvagōptuḥ . 79 .
nityatvādīśvarājñā na bhavati nigamaḥ pauruṣēyōänyathā syādityētatkṣudrahṛdyaṃ niyatanijagirā nityamājñāpravṛttēḥ . tantranyāyādamantrēṣvapi vividha(hi nija)bhidāṃ viśvakartā vidhitsēdācāryatvaṃ ca vēdēṣvagaṇi bhagavataḥ kartṛtā cētarēṣu . 80 .
vēdārthaḥ kāryarūpastviti jagati mithaḥ kaścidācaṣṭa dhārṣṭyādvidhyuddēśāṃśamātrē tadalamiha yatō vakṣyatē siddhabhāgaḥ . śaktiṃ saṃruddhya śābdīṃ śrutimunivacasōśchandavṛttiṃ niruddhya vrīḍānāghrātacittō vitathamiti vadanvaidikairujjhanīyaḥ . 81 .
yatkāryaṃ taddhi sarvaṃ nigamaviṣaya ityētadavyāptiduḥsthaṃ yō vēdārthassakāryātmaka iti ca tathā tatratatrāticārāt . uddēśyādērvibhāgē bahuriha vihatirdarśitā vākyavidbhiḥ kiṃcāsminnarthaśabdatyajanabhajanayōḥ syādayuktirvicitrā . 82 .
niṣkṛṣṭaṃ cōdanārthaṃ yadi niyamayati spaṣṭamētanna pāṭhyaṃ tasmāddharmasvarūpaprabhṛtikathanatassārthakaṃ sūtramētat . prāmāṇyaṃ kāryaśēṣaṃ prathayati yadi tatprāpitārthaṃ parastādaprāmāṇyaṃ tu siddhē vadati yadi tadapyuttaratrōparōdhyam . 83 .
vyākurvanti kriyāprērakamiha vacanaṃ cōdanāyudyuktivēdyaṃ tasyānāmnāyasāmyānniyatamidamativyāpi dharmasya lakṣma . maivaṃ vēdatvayōgē sati khalu puruṣaprērakaṃ vākyamētadvēdōktārthē tu dharmē kathaya kathamativyāptiravyāpanaṃ vā . 84 .
yaścāhiṃsādidharmaśśrutibhirabhihitassōäpi tābhiḥ pratītassyāddharmō bāhyatantraistadavagatiravasthāpyatē niṣphalēti . svādhyāyādhītisiddhagrahaṇaphaladhiyā dharmasiddhirniyāmyā tasmādbauddhāgamādyairiha tadavagatirgōpanirmanthyavatsyāt . 85 .
dharmōädharmaśca lakṣyau samupanipatataścōdanālakṣaṇōktyā tatrādharmādvibhāgaṃ prakaṭayitumasāvarthaśabdaḥ prayuktaḥ . arthyatvādāryabhāvādabhimataphalaniṣpādakatvācca tasminnarthatvaṃ bhāti kēcidvidurabhicaraṇākṣēpakaṃ tvarthaśabdam . 86 .
na bhrātṛvyasya hiṃsā maraṇamabhimataṃ māraṇaṃ śyēnapūrvaṃ taccābhīṣṭābhyupāyaśśrutivihita iti kvārthaśabdōätra sārthaḥ . satyaṃ hiṃsā paśūnāṃ suhitatamamatassā cikitsōpamā syānnaivaṃ śatrōratastaddhanananirasanē sārthakō hyarthaśabdaḥ . 87 .
. iti dharmalakṣaṇādhikaraṇam .
