ಶ್ರೀಮತೇ ರಾಮಾನುಜಾಯ ನಮಃ

ಪರಮಾಚಾರ್ಯ ಶ್ರೀಮದ್ಯಾಮುನಾಚಾರ್ಯ ಸಮನುಗೃಹೀತೇ,

ಸಿದ್ಧಿತ್ರಯೇ ಆತ್ಮಸಿದ್ಧಿಃ

।। ಯತ್ಪದಾಮ್ಭೋರುಹಧ್ಯಾನವಿಧ್ವಸ್ತಾಶೇಷಕಲ್ಮಷಃ ।ವಸ್ತುತಾಮುಪಯಾತೋಽಹಂ ಯಾಮುನೇಯಂ ನಮಾಮಿ ತಮ್ ।।

1.1 ಪ್ರಕೃತಿಪುರುಷಕಾಲವ್ಯಕ್ತಮುಕ್ತಾ ಯದಿಚ್ಛಾ-ಮನುವಿದಧತಿ ನಿತ್ಯಂ ನಿತ್ಯಸಿದ್ಧೈರನೇಕೈಃಸ್ವಪರಿಚರಣಭೋಗೈಃ ಶ್ರೀಮತಿ ಪ್ರೀಯಮಾಣೇ ಭವತು ಮಮ ಪರಸ್ಮಿನ್ ಪುರುಷೇ ಭಕ್ತಿಭೂಯಾ ।। 1 ।।

1.2 ವಿರುದ್ವಮತಯೋಽನೇಕಾಃ ಸನ್ತ್ಯಾತ್ಮಪರಮಾತ್ಮನೋಃ ।ಅತಸ್ತತ್ಪರಿಶುದ್ಧ್ಯರ್ಥಮಾತ್ಮಸಿದ್ಧಿರ್ವಿಧೀಯತೇ ।। 2 ।।

1.3 ತತ್ರ – ದೇಹೇನ್ದ್ರಿಯಮನಃಪ್ರಾಣಧೀಭ್ಯೋಽನ್ಯೋಽನನ್ಯಸಾಧನಃ ।ನಿತ್ಯೋ ವ್ಯಾಪೀ ಪ್ರತಿಕ್ಷೇತ್ರಮಾತ್ಮಾ ಭಿನ್ನಃ ಸ್ವತಃ ಸುಖೀ ।। 3 ।।

1.4 ಅತ್ರ ಪ್ರತಿವಿಧಿರ್ದೇಹೋ ನಾತ್ಮಾ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಬಾಧತಃ ।ನ ಖಲ್ವಹಮಿದಙ್ಕಾರಾವೇಕಸ್ಯೈಕತ್ರ ವಸ್ತುನಿ ।। 4 ।।

1.5 ಕಿಂ ಚ- ಅಪರಾರ್ಥಂ ಸ್ವಮಾತ್ಮಾನಮಾತ್ಮಾರ್ಥೇಽನ್ಯಚ್ಚ ಜಾನತಃ ।ಸಙ್ಘಾತತ್ವಾತ್ ಪರಾರ್ಥೇಽಸ್ಮಿನ್ ದೇಹೇ ಕಥಮಿವಾತ್ಮಧೀಃ ।।5।।

1.6 ಅಸ್ಫುಟತ್ವೇಽಪಿ ಭೇದಸ್ಯ ಶರೀರೇ ತದಸಂಭವಾತ್ ।ತದ್ಗುಣಾನ್ತರವೈಧರ್ಭ್ಯಾದಪಿ ಜ್ಞಾನಂ ನ ತದ್ಗುಣಃ ।।6।।

1.7 ಕಿಞ್ಚ-ಉತ್ಪತ್ತಿಮತ್ತ್ವಾತ್ ಸನ್ನಿವೇಶವಿಶೇಷತಃ ।ರೂಪಾದಿಮತ್ತ್್ವಾದ್ಭೂತತ್ವಾದ್ದೇಹೋ ನಾತ್ಮಾ ಘಟಾದಿವತ್ ।।7।।

1.8 ಸಚ್ಛಿದ್ರತ್ವಾದದೇಹಿತ್ವಾದ್ದೇಹತ್ವಾನ್ಮೃತದೇಹವತ್ ।ಇತ್ಯಾದಿಸಾಧನೈರ್ನ್ಯಾಯ್ಯೈರ್ನಿಷೇಧ್ಯಾ ವರ್ಷ್ಮಣಶ್ಚಿತಿಃ ।।8।।

1.9 ಕಿಞ್ಚ-ನಿರಸ್ತೋ ದೇಹಚೈತನ್ಯಪ್ರತಿಷೇಧಪ್ರಕಾರತಃ ।ಪ್ರಾಣಾತ್ಮವಾದೋ ನ ಪೃಥಕ್ ಪ್ರಯೋಜಯತಿ ದೂಷಣಮ್ ।।9।।

1.10 ಸಿದ್ಧಿಶ್ಚೇದಭ್ಯುಪೇಯೇತ ಸಂವಿದಃ ಸ್ಯಾತ್ ಸಧರ್ಮತಾ ।ನ ಚೇತ್ತುಚ್ಛತ್ವಮೇವೋಕ್ತಂ ಭವೇಚ್ಛಶವಿಷಾಣವತ್ ।।10।।

1.11 ಶಾನ್ತಾಙ್ಗಾರ ಇವಾದಿತ್ಯಮಹಙ್ಕಾರೋ ಜಡಾತ್ಮಕಃ ।ಸ್ವಯಂಜ್ಯೋತಿಷಮಾತ್ಮಾನಂ ವ್ಯನಕ್ತೀತಿ ನ ಯುಕ್ತಿಮತ್ ।।11।।

1.12 ಕಿಞ್ಚ-ವ್ಯಙ್ಗ್ಯವ್ಯಙ್್ಕ್ತೃತ್ವಮನ್ಯೋನ್ಯಂ ನ ಚ ಸ್ಯಾತ್ಪ್ರಾತಿಕೂಲ್ಯತಃ ।ವ್ಯಙ್ಗ್ಯತ್ವೇಽನನುಭೂತಿತ್ವಮಾತ್ಮನಿ ಸ್ಯಾದ್ಯಥಾ ಘಟೇ ।।12।।

1.13 ಕರಣಾನಾಮಭೂಮಿತ್ವಾನ್ನ ತತ್ಸಂಬನ್ಧಹೇತುತಾ ।ಅಹಮರ್ಥಸ್ಯ ಬೋದ್ಧೃತ್ವಾನ್ನ ಸ ತೇನೈವ ಶೋಧ್ಯತೇ ।।13।।

1.14 ಅತಃ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷಸಿದ್ಧತ್ವಾದುಕ್ತನ್ಯಾಯಾಗಮಾನ್ವಯಾತ್ ।ಅವಿದ್ಯಾಯೋಗತಶ್ಚಾತ್ಮಾ ಜ್ಞಾತಾಽಹಮಿತಿ ಭಾಸತೇ ।।14।।

1.15 ಕಿಮಪ್ರಕಾಶರೂಪತ್ವಾತ್ ಪ್ರಕಾಶಮನುರುಧ್ಯತೇ ।ವ್ಯವಹಾರಾಯ ನೀಲಾದಿರಾಹೋಸ್ವಿತ್ತದಭೇದತಃ ।।15।।

1.16 ಇತಿ ಸನ್ದಿಹ್ಯಮಾನತ್ವಾನ್ನಾಭೇದಃ ಶಕ್ಯನಿರ್ಣಯಃ ।ಬೋಧ್ಯಸ್ಥಶ್ಚೈಷ ನಿಯಮೋ ನ ಪುನರ್ಬುದ್ಧಿಬೋದ್ಧೃಗಃ ।।16।।

1.17 ಅಚಿತ್ತ್ವಪ್ರತಿಬದ್ಧಶ್ಚ ಸರ್ವೋಽಪೀನ್ದ್ರಿಯಗೋಚರಃ ।ತೇನ ನೈನ್ದ್ರಿಯಿಕಂ ಜ್ಞಾನಮಾತ್ಮಾನಂ ಸ್ಪ್ರಷ್ಟುಮರ್ಹತಿ ।।17।।

1.18 ಅಪವೃಕ್ತಸ್ಯ ತು ಜ್ಞಾನಂ ಹೇತ್ವಭಾವಾನ್ನ ಸಂಭವಿ ।ನಿತ್ಯತ್ವೇ ನಿತ್ಯಮುಕ್ತಿಃ ಸ್ಯಾದರ್ಥವಾದಾಸ್ತಥೋಕ್ತಯಃ ।।18।।

1.19 ಧರ್ಮಾಧರ್ಮಾವರುದ್ಧಂ ಸನ್ಮನೋ ಜ್ಞಾನಸ್ಯ ಸಾಧನಮ್ ।ಸತಿ ನಿತ್ಯೇನ್ದ್ರಿಯತ್ವೇಽಪಿ ಶ್ರೋತ್ರವತ್ ಕರಣತ್ವತಃ ।।19।।

1.20 ಸರ್ವಸ್ಯಾರ್ಥಸ್ಯ ತದ್ವಿತ್ತೇಃ ಸಾಕ್ಷೀ ಸರ್ವತ್ರ ಸಂಮತಃ ।ಆತ್ಮೈವಾಸ್ತು ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಃ ಕಿಮನೇಕೈಸ್ತಥಾವಿಧೈಃ ।।20।।

1.21 ಕಿಂಚ- ಯೋ ಯಸ್ಯ ಸಾಕ್ಷೀ ತೇನೈವ ತಸ್ಯ ಸಿದ್ಧಿರ್ನ ಲೌಕಿಕೀ ।ಅರ್ಥಸ್ಯೇವಾರ್ಥವಿತ್ತೇರಪ್ಯಾತ್ಮಾ ಸಾಕ್ಷೀ ಹಿ ಲಕ್ಷ್ಯತೇ ।।21।।

1.22 ಸಜಾತೀಯಸ್ವಸಾಧ್ಯಾರ್ಥನಿರಪೇಕ್ಷಾತ್ಮಸಿದ್ಧಯಃ ।ಸರ್ವೇ ಪದಾರ್ಥಾಸ್ತೇನಾತ್ಮಾ ನಿರಪೇಕ್ಷಸ್ವಸಿದ್ಧಿಕಃ ।।22।।

1.24 ಅತ್ರಾಹುರಾತ್ಮತತ್ತ್ವಜ್ಞಾಃ ಸ್ವತಶ್ಚೈತನ್ಯಮಾತ್ಮನಃ ।ಸ್ವರೂಪೋಪಾಧಿಧರ್ಮತ್ವಾತ್ಪ್ರಕಾಶ ಇವ ತೇಜಸಃ ।।24।।

1.25 ಚೈತನ್ಯಾಶ್ರಯತಾಂ ಮುಕ್ತ್ವಾ ಸ್ವರೂಪಂ ನಾನ್ಯದಾತ್ಮನಃ ।ಯದ್ಧಿ ಚೈತನ್ಯರಹಿತಂ ನ ತದಾತ್ಮಾ ಘಟಾದಿವತ್ ।।25।।

1.26 ಚಿತಿಶಕ್ತಯಾ ನ ಚಾತ್ಮತ್ವಂ ಮುಕ್ತೌ ನಾಶಪ್ರಸಙ್ಗತಃ ।(ಬೋಧೇನೈವಾನ್ಯತೋ ಭೇದೇ ವ್ಯರ್ಥಾ ತಚ್ಛಕ್ತಿಕಲ್ಪನಾ) ।।26।।

1.27 ಯತಃ ಸ್ವತಸ್ಸತೋ ಬೋಧಾದೃತೇ ಪುಂಸೋ ಯಥೋದಿತಮ್ ।ತಮಃ ಸ್ವಾಪಾದಿಕಾಲೀನಂ ನ ಸಿಧ್ಯೇದ್ಧೇತ್ವಸಿದ್ಧಿತಃ ।।27।।

1.28 ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧಪ್ರಕಾಶತ್ವಮಪ್ಯಸ್ಯ ಜ್ಞಾತೃಭಾವತಃ ।ಅಜ್ಞಾತೃತ್ವೇನ ಹಿ ವ್ಯಾಪ್ತಾ ಪರಾಯತ್ತಪ್ರಕಾಶತಾ ।।28।।

1.29 ನ ಚ ಸಙ್ಖ್ಯಾದಿನಿದರ್ಶನೇನಾತ್ರ ಪ್ರತ್ಯವಸ್ಥಾನಂ ಯುಕ್ತಮ್; ಅಸಿದ್ಧತ್ವೇನ ನಾಶಸ್ಯ ಸಙ್ಖ್ಯಾಯಾ ಬುದ್ಧಿನಾಶತಃ ।ಏಕಸಙ್ಖ್ಯವ ಸಙ್ಖ್ಯಾತ್ವಾದನ್ಯಾಽಪ್ಯಾದ್ರವ್ಯಭಾವಿನೀ ।।29।।

1.30 ಸರ್ವಾ ಹ್ಯೇಕಾಶ್ರಯಾ ಸಙ್ಖ್ಯಾ ನಿತ್ಯಾನಿತ್ಯಾರ್ಥವರ್ತಿನೀ ।ಯಾವದಾಶ್ರಯಸತ್ಯೇವ ಸಂಮತಾ ಸರ್ವವಾದಿನಾಮ್ ।।30।।

1.31 ದ್ವಿತ್ವಾದಿಕಾ ಪರಾರ್ಧಾನ್ತಾ ಸಙ್ಖ್ಯಾ ಯಾಽನೇಕವರ್ತಿನೀ ।ಸಾಽಪಿ ಸಙ್ಖ್ಯಾತ್ವಸಾಮಾನ್ಯೇ ಸತಿ ಕಸ್ಮಾನ್ನ ತಾದೃಶೀ ।।31।।

1.32 ಕಿಂಚ-ಸಂಙ್ಖ್ಯೈಕತಾ ವಿರುದ್ಧತ್ವಾತ್ ದ್ವಿಸಙ್ಖ್ಯೇವಾನ್ಯಸಙ್ಖಯಾ ।ಏಕಂ ದ್ವಾವಿತಿ ನ ಹ್ಯಸ್ತಿ ಸಾಮಾನಾಧಿಕರಣ್ಯಧೀಃ ।। 32 ।।

1.33 ಆಪೇಕ್ಷಿಕತ್ವಾತ್ ದ್ವಿತ್ವಾದೇಃ ಪ್ರತಿಯೇಗ್ಯವವಗ್ರಹಾತ್ ।ಬುಭುತ್ಸೋಪರಮಾಚ್ಚಾಪಿ ಸತ್ಯಾ ಏವಾನವಗ್ರಹಃ ।। 33 ।।

1.34 ನಾತೀತಾನಾಗತೇ ಬುದ್ಧೇರ್ದೂರೇ ಭವಿತುಮರ್ಹತಃ ।ಬುದ್ಧ್ಯಾ ಪ್ರಕಾಶಮಾನತ್ವಾದ್ಬುದ್ಧಿಬೋದ್ಧೃಸ್ವರೂಪವತ್ ।। 34 ।।

1.35 ನಿತ್ಯತ್ವವಾದಿನಃ ಶಬ್ದಾ ನಿರ್ಭಾಗವ್ಯೋಮವರ್ತಿನಃ ।ಶ್ರಾವಣಾಶ್ಚೇತ್ಯಭಿವ್ಯಕ್ತಿನಿಯಮೇ ನಾಸ್ತಿ ಕಾರಣಮ್ ।। 35 ।।

1.36 ದೇಶೈಕ್ಯೇ ಗ್ರಾಹಕೈಕ್ಯೇ ಚ ವ್ಯಞ್ಜಕೈಕ್ಯಂ ಹಿ ದರ್ಶಿತಮ್ ।ತದಭಾವಾತ್ಪ್ರಯತ್ನೋತ್ಥಮಾರುತಃ ಕಾರಣಂ ಧ್ವನೇಃ ।। 36 ।।

1.37 ಅತ ಏವ ಚ ನಾನಾತ್ವಂ ಪ್ರತ್ಯುಚ್ಚಾರಣಮಿಷ್ಯತಾಮ್ ।ಕೃತಸ್ಯ ಕಾರಣಾಯೋಗಾದ್ಧೇತುಪೌಷ್ಕಲ್ಯಭೇದತಃ ।। 37 ।।

1.38 ಕಿಞ್ಚೋದಾತ್ತಾನುದತ್ತತ್ವದೀರ್ಘತ್ವಹ್ರಸ್ವತಾದಯಃ ।ಗಾದಿಸ್ಥಾ ಯುಗಪದ್ಭಾನ್ತೋ ನ ಭಿನ್ದ್ಯುಃ ಸ್ವಾಶ್ರಯಾನ್ ಕಥಮ್ ।। 38 ।।

1.39 ಸ್ಥಾನೈಕ್ಯಾಪಾತಸಾದೃಶ್ಯಾತ್ ಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞಾಽಪಿ ನೈಕ್ಯತಃ ।ಪ್ರದೀಪಪ್ರತ್ಯಭಿಜ್ಞೇವ ಜ್ಞಾಪಿತಾ ಭೇದಹೇತವಃ ।। 39 ।।

1.40 ಭವತ್ವನುಭವಾದೂರಂ ದೂರಾದನ್ಯದ್ವಿರೋಧಿ ವಾ ।ತದ್ಭಾವಶ್ಚ ಪ್ರಕಾಶತ್ವಂ (ಸ್ತು) ಕಿಮತ್ರ ಬಹು ಜಲ್ಪ್ಯತೇ ।। 40 ।।

1.41 ಅತೋ ಯಥೋಕ್ತನೀತ್ಯಾಽಽತ್ಮಾ ಸ್ವತಶ್ಚೈತನ್ಯವಿಗ್ರಹಃ।ಜ್ಞಾ(ಭಾ)ನಸ್ವಭಾವ ಏವಾನ್ಯತ್ಕರಣೈಃ ಪ್ರತಿಪದ್ಯತೇ ।।41।।

1.42 ಸ್ವರೂಪೋಪಾಧಯೋ ಧರ್ಮಾ ಯಾವದಾಶ್ರಯಭಾವಿನಃ ।ನೈವಂ ಸುಖಾದಿ ಬೋಧಸ್ತು ಸ್ವರೂಪೋಪಾಧಿರಾತ್ಮನಃ ।।42।।

1.43 ಏವಮಾತ್ಮಾ ಸ್ವತಃಸಿದ್ಧ್ಯನ್ನಾಗಮೇನಾನುಮಾನತಃ ।ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸಭುವಾ ಸ್ಪಷ್ಟಂ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷೇಣ ಪ್ರಕಾಶ್ಯತೇ ।।43।।

1.44 ಅರ್ಥಕ್ರಿಯಾಸು ಭಾವಾನಾಂ ಕರ್ತೃತ್ವಸ್ಯ ದ್ವಯೀ ಗತಿಃ ।ಕ್ರಮೇಣ ಯುಗಪದ್ವೇತಿ ನ ವಿಧಾನ್ತರಸಂಭವಃ ।।44।।

1.45 ಇತಿ ಶ್ರೀಮದ್ವಿಶಿಷ್ಟಾದ್ವೈತಸಿದ್ಧಾನ್ತಪ್ರವರ್ತನಧುರನ್ಧರಪರಮಾಚಾರ್ಯ-ಶ್ರೀಭಗವದ್ಯಾಮುನಮುನಿಸಮನುಗೃಹೀತೇ ಸಿದ್ಧಿತ್ರಯೇ ಆತ್ಮಸಿದ್ಧಿಃ ।।45।।