ஶ்ரீமதே ராமாநுஜாய நம:

பரமாசார்ய ஶ்ரீமத்யாமுநாசார்ய ஸமநுக்ருஹீதே,

ஸித்தித்ரயே ஸம்வித்ஸித்தி:

3.1 ஸித்தாஞ்ஜநநாமகவ்யாக்யோபேதா । ஏகமேவாத்விதீயம் தத்ப்ரஹ்மேத்யுபநிஷத்வச: ।ப்ரஹ்மணோऽந்யஸ்ய ஸத்பாவம் நநு தத்ப்ரதிஷேததி ।। 1 ।।

3.2 அத்ரே ப்ரூமோऽத்விதீயோக்தௌ ஸமாஸ: கோ விவக்ஷித: ।கிம்ஸ்வித்தத்புருஷ: கிம் வா பஹுவ்ரீஹிரதோச்யதாம் ।। 2 ।।

3.3 பூர்வஸ்மிந்நுத்தரஸ்தாவத்ப்ராதாந்யேந விவக்ஷ்யதே ।பதார்தஸ்தத்ர தத்ப்ரஹ்ம ததோऽந்யத்ஸத்ருஶம் து வா ।। 3 ।।

3.4 தத்விருத்தமதோ வா ஸ்யாத்ரிஷ்வப்யந்யந்ந பாததே ।அந்யத்வே ஸத்ருஶத்வே வா த்விதீயம் ஸித்யதி த்ருவம் ।। 4 ।।

3.5 விருத்தத்வே த்விதீயேந த்ருதீயம் ப்ரதமம் து வா ।ப்ரஹ்ம ப்ராப்நோதி யஸ்மாத்தத் த்விதீயேந விருத்யதே ।। 5 ।।

3.6 அத: ஸப்ரதமா: ஸர்வே த்ருதீயாத்யர்தராஶய: ।த்விதீயேந ததா ஸ்ப்ருஷ்ட்வா ஸ்வஸ்தாஸ்திஷ்டந்த்யபாதிதா: ।। 6 ।।

3.7 நநு நஞ் ப்ரஹ்மணோऽந்யஸ்ய ஸர்வஸ்யைவ நிஷேதகம் ।த்விதீயக்ரஹணம் யஸ்மாத்ஸர்வஸ்யவோபலக்ஷணம் ।। 7 ।।

3.8 நைவம் விஷேதோ ந ஹ்யஸ்மாத்விதீயஸ்யாவகம்யதே ।ததோऽந்யத்தத்விருத்தம் வா ஸத்ருஶம் வாऽத்ர வக்தி ஸ: ।। 8 ।।

3.9 த்விதீயம் யஸ்ய நைவாஸ்தி தத்ப்ரஹ்மேதி விவக்ஷிதே ।ஸத்யாதிலக்ஷணோக்தீநாமபலக்ஷணதா பவேத் ।। 9 ।।

3.10 அத்விதீயே த்விதீயார்தநாஸ்திதாமாத்ரகோசரே ।ஸ்வநிஷ்டத்வாந்நஞர்தஸ்ய ந ஸ்யாத்ப்ரஹ்மபதாந்வய: ।। 10 ।।

3.11 த்விதீயஶூந்யதா தத்ர ப்ரஹ்மணோ ந விஶேஷணம் ।விஶேஷணே வா தத்ப்ரஹ்ம த்ருதீயம் ப்ரதமம் து வா ।। 11 ।।

3.12 ப்ரஸக்தம் பூர்வவத்ஸர்வம் பஹுர்வீஹௌ ஸமஸ்யதி ।ப்ரஹ்மண: ப்ரதமா யே ச த்ருதீயாத்யா ஜகத்ர்த்ரயே ।। 12 ।।

3.13 ப்ரஹ்ம ப்ரத்யத்விதீயத்வாத்ஸ்வஸ்தாஸ்திஷ்டந்த்யபாதிதா: ।கிஞ்ச தத்ர பஹுவ்ரீஹௌ ஸமாஸே ஸம்ஶ்ரிதே ஸதி ।। 13 ।।

3.14 வ்ருத்த்யர்தஸ்ய நஞர்தஸ்ய ந பதார்தாந்தராந்வய: ।ஸத்யா(த்ய)ர்தாந்தரஸம்பந்தே ஷஷ்டீ யஸ்யேதி யுஜ்யதே ।। 14 ।।

3.15 த்விதீயவஸ்துநாஸ்தித்வம் ந ப்ரஹ்ம ந விஶேஷணம் ।அஸத்த்வாந்ந ஹ்யஸத்ப்ரஹ்ம பவேந்நாபி விஶேஷணம் ।। 15 ।।

3.16 தஸ்மாத்ப்ரபஞ்சஸத்பாவோ நாத்வைதஶ்ருதிபாதித: ।ஸ்வப்ரமாணபலாத்ஸித்த: ஶ்ருத்யா சாப்யநுமோதித: ।। 16 ।।

3.17 தேநாத்விதீயம் ப்ரஹ்மேதி ஶ்ருதேரர்தோऽயமுச்யதே ।த்விதீயகணநாயோக்யோ நாஸீதஸ்தி பவிஷ்யதி ।। 17 ।।

3.18 ஸமோ வாऽப்யதிகோ வாऽஸ்ய யோ த்விதீயஸ்துகண்யதே ।யதோऽஸ்ய விபவவ்யூஹகலாமாத்ரமிதம் ஜகத் ।। 18 ।।

3.19 த்விதீயவாகாஸ்பததாம் ப்ரதிபத்யேத தத்கதம் ।யதா சோலந்ருப: ஸம்ராடத்விதீயோऽத்ய பூதலே ।। 19 ।।

3.20 இதி தத்துல்யந்ருபதிநிவாரணபரம் வச: ।ந து தத்ப்ருத்யதத்புத்ரகலத்ராதிநிஷேதகம் ।। 20 ।।

3.21 ததா ஸுராஸுரநரப்ரஹ்மப்ரஹ்மாண்டகோடய: ।க்லேஶகர்மவிபாகாத்யைரஸ்ப்ருஷ்டஸ்யாகிலேஶிது: ।। 21 ।।

3.22 ஜ்ஞாநாதிஷாங்குண்யநிதேரசிந்த்யவிபவஸ்ய தா: ।விஷ்ணோர்விபூதிமஹிமஸமுத்ரத்ரப்ஸவிப்ருஷ: ।। 22 ।।

3.23 க: கல்வங்குலிபங்கேந ஸமுத்ராந் ஸப்தஸங்க்யா ।கணயந் கணயேதூர்மிபேநபுத்புதவிப்ருஷ: ।। 23 ।।

3.24 யதைக ஏவ ஸவிதா ந த்விதீயோ நப:ஸ்தலே ।இத்யுக்தா ந ஹி ஸாவித்ரா நிஷித்யந்தேऽத்ர ரஶ்மய: ।। 24 ।।

3.25 யதா ப்ரதாநஸங்க்யேயஸங்க்யாயாம் நைவ கண்யதே ।ஸங்க்யா ப்ருதக்ஸதீ தத்ர ஸங்க்யேயாந்யபதார்தவத் ।। 25 ।।

3.26 ததா, பாதோऽஸ்ய விஶ்வா பூதாநி த்ரிபாதஸ்யாம்ருதம் திவி ।இதி ப்ருவந் ஜகத்ஸர்வமித்தம்பாவே ந்யவேஶயத் ।। 26 ।।

3.27 ததா, ஏதாவாநஸ்ய மஹிமா ததோ ஜ்யாயஸ்தரோ ஹி ஸ: । யத்ராந்யந்ந விஜாநாதி ஸ பூமோதரமந்தரம் ।குருதேऽஸ்ய பயம் வ்யக்தமித்யாதிஶ்ருதய: பரா: ।। 27 ।।

3.28 மேரோரிவாணுர்யஸ்யேதம் ப்ரஹ்மாண்டமகிலம் ஜகத் ।இத்யாதிகா: ஸமஸ்தஸ்ய ததித்தம்பாவதாபரா: ।। 28 ।।

3.29 வாசாரம்பணமாத்ரம் து ஜகத் ஸ்தாவரஜங்கமம் ।விகாரஜாதம், கூடஸ்தம் மூலகாரணமேவ ஸத் ।। 29 ।।

3.30 அநந்யத்காரணாத்கார்யம் பாவகாத்விஸ்புலிங்கவத் ।ம்ருத்திகாலோஹபீஜாதிநாநாத்ருஷ்டாந்தவிஸ்தரை: ।। 30 ।।

3.31 நாஶகத்தக்துமநலஸ்த்ருணம் மஜ்ஜயிதும் ஜலம் ।ந வாயுஶ்சலிதும் ஶக்த: தச்சக்த்யாப்யாயநாத்ருதே ।। 31 ।।

3.32 ஏகப்ரதாநவிஜ்ஞாநாத்விஜ்ஞாதமகிலம் பவேத் ।இத்யாதிவேதவசநதந்மூலாப்தாகமைரபி ।। 32 ।।

3.33 ப்ரஹ்மாத்மநாऽऽத்மலாபோऽயம் ப்ரபஞ்சஶ்சிதசிந்மய: ।இதி ப்ரமீயதே ப்ராஹ்மீ விபூதிர்ந நிஷித்யதே ।। 33 ।।

3.34 தந்நிஷேதே ஸமஸ்தஸ்ய மித்யாத்வால்லோகவேதயோ: ।வ்யவஹாராஸ்து லுப்யேரந் ததா ஸ்யாத்ப்ரஹ்மதீரபி ।। 34 ।।

3.35 வ்யாவஹாரிகஸத்யத்வாந்ம்ருஷாத்வேऽப்யவிருத்ததா ।ப்ரத்யக்ஷாதேரிதி மதம் ப்ராகேவ ஸமதூதுஷம் ।। 35 ।।

3.36 அதஶ்சோபநிஷஜ்ஜாதப்ரஹ்மாத்வைததிததியா ஜகத் ।ந பாத்யதே விபூதித்வாத்ப்ரஹ்மணஶ்சேத்யவஸ்திதம் ।। 36 ।।

3.37 நநு ஸத்த்வே ப்ரபஞ்சஸ்ய நாஸ்தீதி ப்ரத்யய: கதம் ।அஸத்த்வே வா கதம் தஸ்மிந்நஸ்தீதி ப்ரத்யயோ பவேத் ।। 37 ।।

3.38 ஸதஸத்த்வம் ததைகஸ்ய விருத்தத்வாதஸம்பவி ।ஸதஸத்ப்ரத்யயப்ராப்தவிருத்தத்வந்த்வஸங்கமே ।। 38 ।।

3.39 தயோரந்யதரார்தஸ்ய நிஶ்சயாபாவஹேதுத: ।ஸதஸத்த்வம் ப்ரபஞ்சஸ்ய ஜைநாஸ்து ப்ரதிபேதிரே ।। 39 ।।

3.40 ஸத்த்வப்ராப்திம் புரஸ்க்ருத்ய நாஸ்தீதி ப்ரத்யயோதயாத் ।ஸதா ஸத்த்வம் ப்ரபஞ்சஸ்ய ஸாங்க்யாஸ்து ப்ரதிபேதிரே ।। 40 ।।

3.41 ஸதஸத்ப்ரத்யய ப்ராப்தவிருத்தத்வந்த்வஸங்கடே । விரோதபரிஹாரார்தம் ஸத்த்வாஸதத்வாம்ஶபங்கத: ।ஸதஸத்ப்யாமநிர்வாச்யம் ப்ரபஞ்சம் கேசிதூசிரே ।। 41 ।।

3.42 ஸத்த்வாஸத்த்வே விபாகேந தேஶகாலாதிபேதத: ।கடாதேரிதி மந்வாநா வ்யவஸ்தாமபரே ஜகு: ।। 42 ।।

3.43 ததேவம் வாதிஸம்மர்தாத் ஸம்ஶயே ஸமுபஸ்திதே ।நிர்ணய: க்ரியதே தத்ர மீமாம்ஸகமதேந து ।। 43 ।।

3.44 கடஸ்வரூபே நாஸ்தித்வமஸ்தித்வம் யத்யபூபுதத் ।ஸ்யாதேவ யுகபத்ஸத்த்வமஸத்த்வம் ச கடாதிஷு ।। 44 ।।

3.45 இதாநீமிதமத்ராஸ்தி நாஸ்தீத்யேவம்விதா யத: ।தேஶகாலதஶாபேதாதஸ்திநாஸ்தீதி நோ திய: ।। 45 ।।

3.46 அதோ தேஶாதிபேதேந ஸதஸத்த்வம் கடாதிஷு ।வ்யவஸ்திதம் நிரஸ்தத்வா(ஸ்யா)த்வாதஸ்யேஹ ந ஸம்பவ: ।। 46 ।।

3.47 நநு தேஶாதிஸம்பந்த: ஸத ஏவோபபத்யதே ।ந தேஶகாலஸம்பந்தாதஸத: ஸத்த்வமிஷ்யதே ।। 47 ।।

3.48 ஸம்பதோ த்வ்யாஶ்ரயஸ்தஸ்மாத்ஸத: ஸத்த்வம் ஸதா பவேத் ।அஸத: காரகை: ஸத்த்வம் ஜந்மநேத்யதிதுர்கடம் ।। 48 ।।

3.49 ஆத்யந்தவாந் ப்ரபஞ்சோऽத: ஸத்கக்ஷ்யாந்தர்நிவேஶ்யதே । உக்தம் ச – ஆதாவந்தே ச யந்நாஸ்தி நாஸ்தி மத்யேऽபி தத்ததா இதி ।அதோ நிஶ்சிதஸத்பாவ: ஸதா ஸந்நப்யுயேயதாம் ।। 49 ।।

3.50 அஸத: ஸர்வதாऽஸத்த்வம் ஜந்யயோகாத் கபுஷ்பவத் ।அஸத்த்வே ந விஶேஷோऽஸ்தி ப்ராகத்யந்தாஸதோரிஹ ।। 50 ।।

3.51 ஶ்வேதகேதுமுபாதாய தத்த்வமித்யபி யச்ச்ருதம் ।ஷஷ்டப்ரபாடகே தஸ்ய குதோ முக்யார்தஸம்பவ: ।। 51 ।।

3.52 கார்பண்யஶோகது:கார்தஶ்சேதநஸ்த்வம்பதோதித: । ஸர்வஜ்ஞஸ்ஸத்யஸங்கல்போ நிஸ்ஸீமஸுகஸாகர: ।தத்பதார்தஸ்தயோரைக்யம் தேஜஸ்திமிரவத்கதம் ।। 52 ।।

3.53 த்வமர்தஸ்தே தடஸ்தே வா ….. ( ததேர்தஸ்தே விபேதகே ) ।குணே தத்த்வம்பதஶ்ருத்யோரைகார்த்யம் தூரவாரிதம் ।। 53 ।।

3.54 அஜ்ஞத்வஸர்வவேதித்வது:கித்வஸுகிதாதிகே । விஶேஷணே வா சித்தாதோரதவாऽப்யுபலக்ஷணே ।விருத்தகுணஸங்காந்தேர்பேத: ஸ்யாத் த்வம்ததர்தயோ: ।। 54 ।।

3.55 வாச்யைகதேஶபங்கேந சிதேகவ்யக்திநிஷ்டதா ।ஸோऽயம் கௌரிவத்தத்த்வம்பதயோரித்யபேஶலம் ।। 55 ।।

3.56 தேஶகாலதஶாபேதாதேகஸ்மிந்நபி தர்மிணி ।விருத்தத்வந்த்வஸங்காந்தே: ஸோऽயம் கௌரிதி யுஜ்யதே ।। 56 ।।

3.57 ஸ்வப்ரகாஶஸ்ய சித்தாதோர்விருத்தத்வந்த்வஸங்கதௌ ।ந வ்யவஸ்தாபகம் கிஞ்சித்தேஶகாலதஶாதிகே ।। 57 ।।

3.58 நிர்தூதநிகிலத்வந்த்வஸ்வப்ரகாஶே சிதாத்மநி ।த்வைதாநர்தப்ரமாபாவாச்சாஸ்த்ரம் நிர்விஷயம் பவேத் ।। 58 ।।

3.59 ஏதேந ஸத்யகாமத்வஜகத்காரணதாதய: ।மா … பரே ( மாயோபாதௌ பரே )ऽத்யஸ்தா: ஶோகமோஹதய: புந: ।। 59 ।।

3.60 அவித்யோபாதிகே ஜீவே விநாஶே நேதி யந்மதம் ।க்ஷுத்ரப்ரஹ்மவிதாமேதந்மதம் ப்ராகேவ தூஷிதம் ।। 60 ।।

3.61 சித்ஸ்வரூபே விஶிஷ்டே வா மாயாऽவித்யாத்யுபாதய: ।பூர்வஸ்மிந் ஸர்வஸாங்கர்யம் பரஜீவாவிபாகத: ।। 61 ।।

3.62 உத்தரஸ்மிந்நபி ததா விஶிஷ்டமபி சித்யதி । சித்ஸ்வரூபம் ஹி நிர்பேதம் மாயாऽவித்யாத்யுபாதிபி: ।விபிந்நமிவ விப்ராந்தம் விஶிஷ்டம் ச … (மதம் தவ ) ।। 62 ।।

3.63 தடஸ்தாவஸ்திதா தர்மா: ஸ்வரூபம் ந ஸ்ப்ருஶந்தி கிம் ।ந ஹி தண்டிஶிரஶ்சேதாத்தேவதத்தோ ந ஹிம்ஸித: ।। 63 ।।

3.64 அசிதம்ஶவ்யபோஹேந சிதேகபரிஶேஷதா ।அதஸ்தத்த்வமஸீத்யாதேரர்த இத்யப்யஸுந்தரம் ।। 64 ।।

3.65 அப்ரஹ்மாநாத்மதாபாவே ப்ரத்யக் சித் பரிஶிஷ்யதே । தத்த்வம்பதத்வயம் ஜீவபரதாதாத்ம்யகோசரம் ।தந்முக்யவ்ருத்தி தாதாத்ம்யமபி வஸ்துத்வயாஶ்ரயம் ।। 65 ।।

3.66 பேதாபேதவிகல்பஸ்து யஸ்த்வயா பரிசோதித: ।அபேதாபேதிநோऽஸத்யே பந்தே ஸதி நிரர்தக: ।। 66 ।।

3.67 அபேதோ பேதமர்தீ து ஸ்வாஶ்ரயீபூதவஸ்துநோ: ।பேத: பரஸ்பராநாத்ம்யம் பாவாநாமேவமேதயோ: ।। 67 ।।

3.68

3.69 பிந்நாபிந்நத்வஸம்பந்தஸதஸத்த்வவிகல்பநம் ।ப்ரத்யக்ஷாநுபாவாபாஸ்தம் கேவலம் கண்டஶோஷணம் ।। 69 ।।

3.70 நீலே நீலமதிர்யாத்ருகுத்பலே நீலதீர்ஹி ஸா ।நீலமுத்பலமேவேதமிதி ஸாக்ஷாச்சகாஸ்தி ந: ।। 70 ।।

3.71 யதா விதிதஸம்யோகஸம்பந்தேऽப்யக்ஷகோசரே ।பேதாபேதாதிதுஸ்தர்கவிகல்பாதாநவிப்ரம: ।। 71 ।।

3.72 தத்வத்தாதாத்ம்யஸம்பந்தே ஶ்ருதிப்ரத்யக்ஷமூலகே ।ஶ்ருதிதண்டேந துஸ்தர்கவிகல்பப்ரமவாரணம் ।। 72 ।।

3.73 நிர்தோஷாऽபௌருஷேயீ ச ஶ்ருதிரத்யர்தமாதராத் ।அஸக்ருத்தத்த்வமித்யாஹ தாதாத்ம்யம் ப்ரஹ்மஜீவாயோ: ।। 73 ।।

3.74 ப்ரஹ்மாநந்தஹ்ரதாந்த:ஸ்தோ முக்தாத்மா ஸுகமேததே । பலே ச பலிநோऽபாவாந்மோக்ஷஸ்யாபுருஷார்ததா ।ஏகஶேஷே ஹி சித்தாதோ: கஸ்ய மோக்ஷ: பலம் பவேத் ।। 74 ।।

3.75 கிஞ்ச ப்ரபஞ்சரூபேண கோ நு ஸம்வித்விவர்ததே ।ந தாவத்கடதீஸ்தஸ்யாமஸத்யாமபி தர்ஶநாத் ।। 75 ।।

3.76 ந ஹி தஸ்யாமஜாதாயாம் நஷ்டாயாம் வாऽகிலம் ஜகத் । நாஸ்தீதி ஶக்யதே வக்துமுக்தௌ ப்ரத்யக்ஷபாதநாத் ।நாப்யந்யஸம்வித் தந்நாஶேऽப்யந்யேஷாமுபலம்பநாத் ।। 76 ।।

3.77 நநு ஸம்விதபிந்நைகா ந தஸ்யாமஸ்தி பேததீ: ।கடாதயோ ஹி பித்யந்தே ந து ஸா சித் ப்ரகாஶநாத் ।। 77 ।।

3.78 கடதீ: படஸம்வித்திஸமயே நாவபாதி சேத் ।நைவம், கடோ ஹி நாபாதி ஸா ஸ்புரத்யேவ து ஸ்புடம் ।। 78 ।।

3.79 கடவ்யாவ்ருத்தஸம்வித்திரத ந ஸ்புரதீதி சேத் । தத்வ்யாவ்ருத்திபதேநாபி கிம் ஸைவோக்தாऽத வேதரத் ।ஸைவ சேத்பாஸதேऽந்யச்சேந்ந ப்ரூமஸ்தஸ்ய பாஸநம் ।। 79 ।।

3.80 கிஞ்சாஸ்யா: ஸ்வப்ரகாஶாயா நீரூபாயா ந ஹி ஸ்வத: ।ருதே விஷயநாநாத்வாந்நாநாத்வாவக்ரஹப்ரம: ।। 80 ।।

3.81 ந வஸ்து வஸ்துதர்மோ வா ந ப்ரத்யக்ஷோ ந லைங்கிக: ।கடாதிவேத்யபேதோऽபி கேவலம் ப்ரமலக்ஷண: ।। 81 ।।

3.82 யதா, ததா ததாயத்தோ தீபேதாவக்ரஹோதய: ।குத:, குதஸ்தராம் தஸ்ய பரமார்தத்வஸம்பவ: ।। 82 ।।

3.83 கிஞ்ச ஸ்வயம்ப்ரகாஶஸ்ய ஸ்வதோ வா பரதோऽபி வா ।ப்ராகபாவாதிஸித்தி: ஸ்யாத் , ஸ்வதஸ்தாவந்ந யுஜ்யதே ।। 83 ।।

3.84 ஸ்வஸ்மிந் ஸதி விருத்தத்வாதபாவஸ்யாநவஸ்திதே: । ஸ்வநிமித்தப்ரகாஶஸ்ய ஸ்வஸ்யாபாவேऽப்யஸம்பவாத் ।அநந்யகோசரத்வேந சிதோந பரதோऽபி ச ।। 84 ।।

3.85 கிஞ்ச வேத்யஸ்ய பேதாதேர்ந சித்தர்மத்வஸம்பவ: ।ரூபாதிவத் , அத: ஸம்விதத்விதீயா ஸ்வயம்ப்ரபா ।। 85 ।।

3.86 அதஸ்தத்பேதமஶ்ரித்ய யத்விகல்பாதிஜல்பிதம் ।ததவித்யாவிலாஸோऽயமிதி ப்ரஹ்மவிதோ விது: ।। 86 ।।

3.87 ஹந்த ப்ரஹ்மோபதேஶோऽயம் ஶ்ரத்ததாநேஷு ஶோபதே ।வயமஶ்ரத்ததாநா: ஸ்மோ யே யுக்திம் ப்ரார்தயாமஹே ।। 87 ।।

3.88 ப்ரதிப்ரமாத்ருவிஷயம் பரஸ்பரவிலக்ஷணா: ।அபரோக்ஷம் ப்ரகாஶந்தே ஸுகதுகாதிவத்திய: ।। 88 ।।

3.89 ஸம்பந்திவ்யங்க்யபேதஸ்ய ஸம்யோகேச்சாதிகஸ்ய ந: ।ந ஹி பேத: ஸ்வதோ நாஸ்தி நாப்ரத்யக்ஷஶ்ச ஸம்மத: ।। 89 ।।

3.90 யதி ஸர்வகதா நித்யா ஸம்விதேவா(காऽ)ப்யுபேயதே ।தத: ஸர்வம் ஸதா பாயாத் , ந வா கிஞ்சித்கதாசந ।। 90 ।।

3.91 ததாநீம் ந ஹி வேத்யஸ்ய ஸந்நிதீதரகாரிதா ।வ்யவஸ்தா கடதே, வித்தேர்வ்யோமவத்வைபவாஶ்ரயாத் ।। 91 ।।

3.92 நாபி காரணபேதேந, நித்யாயாஸ்ததபாவத: ।ந ச ஸ்வரூபநாநாத்வாத் , ததேகத்வபரிக்ரஹாத் ।। 92 ।।

3.93 ததஶ்ச பதிராந்தாதே: ஶப்தாதிக்ரஹணம் பவேத் ।குருஶிஷ்யாதிபேதஶ்ச நிர்நிமித்த: ப்ரஸஜ்யதே ।। 93 ।।

3.94 நநு ந: ஸம்விதோ பிந்நம் ஸர்வம் நாம ந கிஞ்சந ।அத: ஸர்வம் ஸதா பாயாதித்யகாண்டேऽநுஜ்யதே ।। 94 ।।

3.95 இதமாக்யாஹி போ: கிம் நு நீலாதிர்ந ப்ரகாஶதே ।ப்ரகாஶமாநோ நீலாதி: ஸம்விதோ வா ந பித்யதே ।। 95 ।।

3.96 ஆதௌ ப்ரதீதிஸுபகோ நிர்வாஹோ லோகவேதயோ: ।யத: பதபதார்தாதி ந கிஞ்சிதவபாஸதே ।। 96 ।।

3.97 த்விதீயே ஸம்விதோऽத்வைதம் வ்யாஹந்யேத ஸமீஹிதம் । யத்யயம் விவிதாகாரப்ரபஞ்ச: ஸம்விதாத்மக: ।ஸாऽபி ஸம்வித்ததாத்மேதி யதோ நாநா ப்ரஸஜ்யதே ।। 97 ।।

3.98 நசாவித்யாவிலாஸத்வாத்பேதாபேதாநிரூபணா ।ஸா ஹி ந்யாயாநபஸ்ப்ருஷ்டா ஜாதுஷாபரணாயதே ।। 98 ।।

3.99 ததாஹி யத்யவித்யேயம் வித்யாபாவாத்மிகேஷ்யதே ।நிருபாக்யஸ்வபாவத்வாத்ஸா ந கிஞ்சிந்நியச்சதி ।। 99 ।।

3.100 அர்தாந்தரமவித்யா சேத்ஸாத்வீ பேதாநிரூபணா । அர்தாநர்தாந்தரத்வாதிவிகல்போऽஸ்யா ந யுஜ்யதே ।வித்யாதோऽர்தாந்தரம் சாஸாவிதி ஸுவ்யாஹ்ருதம் வச: ।। 100 ।।

3.101 அதார்தாந்தரபாவோऽபி தஸ்யாஸ்தே ப்ராந்திகல்பித: ।ஹந்தைவம் ஸத்யவித்யைவ வித்யா ஸ்யாத்பரமார்தத: ।। 101 ।।

3.102 கிஞ்ச ஶுத்தாऽஜடா ஸம்வித் , அவித்யேயம் து நேத்ருஶீ ।தத்கேந ஹேதுநா ஸேயமந்யைவ ந நிரூப்யதே ।। 102 ।।

3.103 அபி சேயமவித்யா தே யதபாவாதிரூபிணீ ।ஸா வித்யா கிம் நு ஸம்வித்திர்வேத்யம் வா வேதிதாऽதவா ।। 103 ।।

3.104 வேத்யத்வே வேதித்ருத்வே ச நாஸ்யாஸ்தாப்யாம் நிவர்தநம் । ந ஹி ஜ்ஞாநாத்ருதேऽஜ்ஞாநமந்யதஸ்தே நிவர்ததே ।ஸம்விதேவேதி சேத்தஸ்யா நநு பாவாதஸம்பவ: ।। 104 ।।

3.105 கிஞ்சேயம் தத்விருத்தா வா, ந தஸ்யா: க்வாபி ஸம்பவ: ।யதோऽகிலம் ஜகத்வ்யாப்தம் வித்யயவாத்விதீயயா ।। 105 ।।

3.106 அபாவோऽந்யோ விருத்தோ வா ஸம்விதோऽபி யதீஷ்யதே ।ததாநீம் ஸம்விதத்வைதப்ரதிஜ்ஞாம் தூரதஸ்த்யஜ ।। 106 ।।

3.107 கிஞ்சாஸௌ கஸ்ய ? ஜீவஸ்ய, கோ ஜீவோ யஸ்ய ஸேதி சேத் ।நந்வேவமஸமாதாநமந்யோந்யாஶ்ரயணம் பவேத் ।। 107 ।।

3.108 ந தே ஜீவாதவித்யா ஸ்யாத் , ந ச ஜீவஸ்தயா விநா ।ந பீஜாங்குரதுல்யத்வம் ஜீவோத்பத்தேரயோகத: ।। 108 ।।

3.109 ப்ரஹ்மணஶ்சேந்ந ஸர்வஜ்ஞம் கதம் தத் பம்ப்ரமீதி தே(போ:) । அவித்யாக்ருததேஹாத்மப்ரத்யயாதீநதா ந தே ।ப்ரஹ்மஸர்வஜ்ஞபாவஸ்ய, தத்ஸ்வாபாவிகதாஶ்ருதே: ।। 109 ।।

3.110 பேதாவபாஸகர்பத்வாதத ஸர்வஜ்ஞதா ம்ருஷா ।தத ஏவாம்ருஷா கஸ்மாந்ந ஸ்யாச்சப்தாந்தராதிவத் ।। 110 ।।

3.111 யதா ஶப்தாந்தராப்யாஸஸங்க்யாதாயா: ஶாஸ்த்ரபேதகா: ।பேதாவபாஸகர்பாஶ்ச யதார்தா:, தாத்ருஶீ ந கிம் ।। 111 ।।

3.112 ஸர்வஜ்ஞே நித்யமுக்தேऽபி யத்யஜ்ஞாநஸ்ய ஸம்பவ: ।தேஜஸீவ தமஸ்தஸ்மாந்ந நிவர்தேத கேநசித் ।। 112 ।।

3.113 ப்ரமாணத்வமத்வைதவசஸாமிதி ।நியாமகம் ந பஶ்யாமோ நிர்பந்தாத்தாவகாத்ருதே ।। 113 ।।

3.114 ஆஶ்ரயப்ரதியோகித்வே பரஸ்பரவிரோதிநீ ।கதம் வைகரஸம் ப்ரஹ்ம ஸதிதி ப்ரதிபத்யதே ।। 114 ।।

3.115 ப்ரத்யக்த்வேநாஶ்ரயோ ப்ரஹ்மரூபேண ப்ரதியோகி சேத் । ரூபபேத: குதஸ்த்யோऽயம் யத்யவித்யாப்ரஸாதஜ: ।நநு ஸாऽபி ததாயத்தேத்யந்யோந்யாஶ்ரயணம் புந: ।। 115 ।।

3.116 அவஸ்துத்வாதவித்யாயா: …..(நேதம் தத்தூஷணம் யதி) ।வஸ்துநோ தூஷணத்வேந த்வயா க்வேதம் நிரீக்ஷிதம் ।। 116 ।।

3.117 ஸஸா…..உக்தாரா ( ஸ்வஸாத்யஸ்ய புரஸ்காரா ) த்தோஷோऽந்யோந்யஸமாஶ்ரய: ।ந வஸ்துத்வாதவஸ்துத்வாதித்யதோ நேதமுத்தரம் ।। 117 ।।

3.118

3.119

3.120 ஸமஸ்தேந நஞா வஸ்து ப்ரதமம் யந்நிஷித்யதே ।ப்ரதிப்ரஸூதம் வ்யஸ்தேந புநஸ்ததிதி வஸ்துதா ।। 120 ।।

3.121

3.122 கிஞ்ச ப்ரபஞ்சநிர்வாஹஜநநீ யேயமாஶ்ரிதா । அவித்யா ஸா கிமேகைவ நைகா வா ததிதம் வத ।ததாஶ்ரயஶ்ச ஸம்ஸாரீ ததைகோ நைக ஏவ வா ।। 122 ।।

3.123 ஸா சேதேகா, ததஸ்ஸைகா ஶுகஸ்ய ப்ரஹ்மவித்யயா ।பூர்வமேவ நிரஸ்தேதி வ்யர்தஸ்தே முக்தயே ஶ்ரம: ।। 123 ।।

3.124 ஸ்யாந்மதம் நைவ தே ஸந்தி வாமதேவஶுகாதய: ।யத்வித்யயா நிரஸ்தத்வாந்நாத்யாவித்யேதி சோத்யதே ।। 124 ।।

3.125 முக்தாமுக்தாதிபேதோ ஹி கல்பிதோ மதவித்யயா ।த்ருஶ்யத்வாந்மாமகஸ்வப்நத்ருஶ்யபேதப்ரபஞ்சவத் ।। 125 ।।

3.126 யத்புநர்ப்ரஹ்மவித்யாதஸ்தேஷாம் முக்திரபூதிதி ।வாக்யம் தத்ஸ்வாப்நமுக்த்யுக்தியுக்த்யா ப்ரத்யூஹ(ஹ்ய)தாமிதி ।। 126 ।।

3.127 நந்வீத்ருஶாநுமாநேந ஸ்வாவித்யாபரிகல்பிதம் ।ப்ரபஞ்சம் ஸாதயத்ய(ந்ந)ந்ய: கதம் ப்ரத்யுச்யதே த்வயா ।। 127 ।।

3.128 த்வதவித்யாநிமித்தத்வே யோ ஹேதுஸ்தே விவக்ஷித: ।ஸ ஏவ ஹேதுஸ்தஸ்யாபி பவேத்ஸர்வஜ்ஞஸித்திவத் ।। 128 ।।

3.129 இத்யந்யோந்யவிருத்தோக்திவ்யாஹதே பவதாம் மதே ।முகமஸ்தீதி யத்கிஞ்சித்ப்ரலபந்நிவ லக்ஷ்யஸே ।। 129 ।।

3.130 யதா ச ஸ்வாப்நமுக்த்யுக்திஸத்ருஶீ தத்விமுக்திகீ: ।ததைவ பவதோऽபீதி வ்யர்தோ மோக்ஷாய தே ஶ்ரம: ।। 130 ।।

3.131 யதா தேஷாமபூதைவ புரஸ்தாதாத்மவித்யயா ।முக்திர்பூதோச்யதே தத்வத்பரஸ்தாதாத்மவித்யயா ।। 131 ।।

3.132 அபாவிந்யேவ ஸா மித்யா பாவிநீத்யபதிஶ்யதாம் ।ஸந்தி ச ஸ்வப்நத்ருஷ்டாநி த்ருஷ்டாந்தவசநாநி தே ।। 132 ।।

3.133 நநு நேதமநிஷ்டம் மே யந்முக்திர்ந பவிஷ்யதி ।ஆத்மநோ நித்யமுக்தத்வாந்நித்யஸித்தைவ ஸா யத: ।। 133 ।।

3.134 ததிதம் ஶாந்திகர்மாதௌ வேதாலாவாஹநம் பவேத் ।யேநைவம் ஸுதராம் வ்யர்தோ ப்ரஹ்மவித்யார்ஜநஶ்ரம: ।। 134 ।।

3.135 அவித்யாப்ரதிபத்தத்வாதத ஸா நித்யஸத்யபி ।அஸதீவேதி தத்வ்யக்திர்வித்யாபலமுபேயதே ।। 135 ।।

3.136 ஹஸ்தஸ்தமேவ ஹேமாதி விஸ்ம்ருதம் ம்ருக்யதே யதா ।யதா ததேவ ஹஸ்தஸ்தமவகம்யோபஶாம்யதி ।। 136 ।।

3.137 ததைவ நித்யஸித்தாத்மஸ்வரூபாநவபோதத: ।ஸம்ஸாரிணஸ்ததாபாவோ வ்யஜ்யதே ப்ரஹ்மவித்யயா ।। 137 ।।

3.138 ஹந்த கேயமபிவ்யக்திர்யா வித்யாபலமிஷ்யதே ।ஸ்வப்ரகாஶஸ்ய சித்தாதோர்யா ஸ்வரூபபதே ஸ்திதா ।। 138 ।।

3.139 ஸம்வித் கிம் ஸைவ கிம் வாऽஹம் ப்ரஹ்மாஸ்மீதீதி கீத்ருஶீ ।யதி ஸ்வரூபஸம்வித் ஸா, நித்யைவேதி ந தத்பலம் ।। 139 ।।

3.140 அத ப்ரஹ்மாஹமஸ்மீதி ஸம்வித்திர்வ்யக்திரிஷ்யதே ।நநு தே ப்ரஹ்மவித்யா ஸா ஸைவ தஸ்யா: பலம் கதம் ।। 140 ।।

3.141 கிஞ்ச ஸா தத்த்வமஸ்யாதிவாக்யஜந்யா பவந்மதே ।உத்பத்திமத்யநித்யேதி முக்தஸ்யாபி பயம் பவேத் ।। 141 ।।

3.142 அபி ச வ்யவஹாரஜ்ஞா: ஸதி புஷ்கலகாரணே ।கார்யம் ந ஜாயதே யேந தமாஹு: ப்ரதிபந்தகம் ।। 142 ।।

3.143 இஹ கிம் தத்யதுத்பத்துமுபக்ராந்தம் ஸ்வஹேதுத: ।அவித்யாப்ரதிபத்தத்வாதுத்பத்திம் ந ப்ரபத்யதே ।। 143 ।।

3.144 ந முக்திர்நித்யஸித்தத்வாத் , ந ப்ரஹ்மாஸ்மீதிதீரபி । ந ஹி ப்ரஹ்மாய(ஹ)மஸ்மீதி ஸம்வித்புஷ்கலகாரணம் ।ஸம்ஸாரிணஸ்ததாऽஸ்தீதி கதம் ஸா ப்ரதிபத்யதே ।। 144 ।।

3.145 யத: ஸா காரணாபாவாதிதாநீம் நோபஜாயதே ।ந புந: ப்ரதிபத்தத்வாதஸ்தாநே தேந தத்வச: ।। 145 ।।

3.146 கிஞ்சைகோ ஜீவ இத்யேதத்வஸ்துஸ்தித்யா ந யுஜ்யதே ।அவித்யாதத்ஸமாஶ்லேஷஜீவத்வாதீ ம்ருஷா ஹி தே ।। 146 ।।

3.147 ப்ராதிபாஸிகமேகத்வம் ப்ரதிபாஸபராஹதம் ।யதோ ந: ப்ரதிபாஸந்தே ஸம்ஸரந்த: ஸஹஸ்ரஶ: ।। 147 ।।

3.148 ஆஸம்ஸாரஸமுச்சேதம் வ்யவஹாராஶ்ச தத்க்ருதா: ।அபாதிதா: ப்ரதீயந்தே ஸ்வப்நவ்ருத்தவிலக்ஷணா: ।। 148 ।।

3.149 தேந யௌக்திகமேகத்வமபி யுக்திபராஹதம் । ப்ரவ்ருத்திபேதாநுமிதா விருத்தமிதிவ்ருத்தய: ।தத்தத்ஸ்வாத்மவதந்யேऽபி தேஹிநோऽஶக்யநிஹ்நவா: ।। 149 ।।

3.150 யதாऽநுமேயாத்வஹ்ந்யாதேர(ரா)நுமாநா விலக்ஷணா: ।ப்ரத்யக்ஷம் தே (க்ஷ்யந்தே)ததாऽந்யேப்யோ ஜீவேப்யோ ந ப்ருதக் கதம் ।। 150 ।।

3.151 ந சேஞ்சேஷ்டாவிஶேஷேண பரோ போத்தாऽநுமீயதே ।வ்யவஹாரோऽவலுப்யேத ஸர்வோ லௌகிகவைதிக: ।। 151 ।।

3.152 ந சௌபாதிகபேதேந மேயமாத்ருவிபாகதீ: ।ஸ்வஶரீரேऽபி தத்ப்ரப்தே: ஶிர:பாண்யாதிபேதத: ।। 152 ।।

3.153 த(ய)தா தத்ர ஶிர:பாணிபாதாதௌ வேதநோதயே ।அநுஸந்தாநமேகத்வே, ததா ஸர்வத்ர தே பவேத் ।। 153 ।।

3.154 ப்ராயணாந்நரகக்லேஶாத் ப்ரஸூதிவ்யஸநாதபி ।சிராதிவ்ருத்தா: ப்ராக்்ஜந்மபோகா ந ஸ்ம்ருதிகோசரா: ।। 154 ।।

3.155 யுகபஜ்ஜாயமாநேஷு …… (ஸுகதுகாதிஷு ஸ்புட:) ।ஆஶ்ரயாஸங்கரஸ்தத்ர கதமைகார்த்யவிப்ரம: ।। 155 ।।

3.156 ந ச ப்ராதிஸ்விகாவித்யாகல்பிதஸ்வஸ்வத்ருஶ்யகை: ।ஜீவைரநேகைரப்யேஷா லோகயாத்ரோபபத்யதே ।। 156 ।।

3.157 பரவார்தாऽநபிஜ்ஞாஸ்தே ஸ்வஸ்வஸ்வப்நேகதர்ஶிந: ।கதம் ப்ரவர்தயேயுஸ்தாம் ஸங்காத்யேகநிபந்தநாம் ।। 157 ।।

3.158 கிஞ்ச ஸ்வயம்ப்ரகாஶத்வவிபுத்வைகத்வநித்யதா: ।த்வதப்யுபேதா பாதேரந் ஸம்விதஸ்தேऽத்விதீயதாம் ।। 158 ।।

3.159 ஸம்விதேவ ந தே தர்மா:, ஸித்தாயாமபி ஸம்விதி ।விவாததர்ஶநாத்தேஷு ; தத்ரூபாணாம் ச பேதத: ।। 159 ।।

3.160 ந ச தே ப்ராந்திஸித்தாஸ்தே யேநாத்வைதாவிரோதிந: ।தத்த்வாவேதகவேதாந்தவாக்யஸித்தா ஹி தே குணா: ।। 160 ।।

3.161 ஆநந்தஸ்வப்ரகாஶத்வநித்யத்வமஹிமாத்யத ।ப்ரஹ்மஸ்வரூபமேவேஷ்டம், தத்ராீதம் விவிச்யதாம் ।। 161 ।।

3.162 ப்ரஹ்மேதி யாவந்நிர்திஷ்டம் தந்மாத்ரம் கிம் ஸுகாதய: ।அதவா தஸ்ய தே, யத்வா த ஏவ ப்ரஹ்மஸம்ஜ்ஞிந: ।। 162 ।।

3.163 ஆத்யே தத்தத்பதாம்நாநவையர்த்யம் வேதலோகயோ: ।பூர்வோக்தநீத்யாபேதஶ்ச, ஜகஜ்ஜந்மாதிகாரணம் ।। 163 ।।

3.164 அப்யுபேத்யைவ ஹி ப்ரஹ்ம விவாதாஸ்தேஷு வாதிநாம் ।த்விதீயே ஸைவ தைரேவ ப்ரஹ்மண: ஸத்விதீயதா ।। 164 ।।

3.165 த்ருதீயே ப்ரஹ்ம பித்யேத தந்மாத்ரத்வாத்பதே பதே ।தத்ஸமூஹோऽதவா ப்ரஹ்ம தருவ்ருந்தவநாதிவத் ।। 165 ।।

3.166 ப்ரகர்ஷஶ்ச ப்ரகாஶஶ்ச பிந்நாவேவார்கவர்திநௌ ।தேந ந க்வாபி வாக்யார்தோ விபாகோऽஸ்தி நிதர்ஶநம் ।। 166 ।।

3.167 ஜாட்யது:காத்யபோஹேந யத்யேகத்ரைவ வர்திதா ।ஜ்ஞாநாநந்தாதிஶப்தாநாம் ந ஸதஸ்ஸத்விதீயதா ।। 167 ।।

3.168 அபோஹா: கிம் ந ஸந்த்யேவ, ஸந்தோ வா, நோபயேऽபி வா ।ஸத்த்வே ஸத்ஸத்விதீயம் ஸ்யாத் ஜடாத்யாத்மகதேதரே (தா பரே) ।। 168 ।।

3.169 ஸதஸத்வ்யதிரேகோக்தி: பூர்வமேவ பராக்ருதா ।ததாத்வே ச கடாதிப்யோ ப்ரஹ்மாபி ந விஶிஷ்யதே ।। 169 ।।

3.170 கிஞ்சாபோஹ்யஜடத்வாதிவிருத்தார்தாஸமர்பணே ।நைவ தத்ததபோஹ்யேத ததேகார்தை: பதைரிவ ।। 170 ।।

3.171 ப்ரதியோகிநி த்ருஶ்யே து யா பாவாந்தரமாத்ரதீ: ।ஸைவாபாவ இதீஹாபி ஸத்பிஸ்தே ஸத்விதீயதா ।। 171 ।।

3.172 பூதபௌதிகபேதாநாம் ஸதஸத்வ்யதிரேகிதா ।குதோऽவஸீயதே கிம் நு ப்ரத்யக்ஷாதேருதாகமாத் ।। 172 ।।

3.173 ப்ரத்யக்ஷாதீநி மாநாநி ஸ்வஸ்வமர்தம் யதாயதம் ।வ்யவச்சிந்தந்தி ஜாயந்த இதி யா (தா) வத் ஸ்வஸாக்ஷிகம் ।। 173 ।।

3.174 யதாऽக்ரத: ஸ்திதே நீலே நீலிமாந்யகதா ந, தீ: ।ஏகாகாரா , ந ஹி ததா ஸ்படிகே தவகே மதி: ।। 174 ।।

3.175 க்ஷீரே மதுரதீர்யாத்ருக் நைவ நிப்பகஷாயதீ: ।வ்யாவஹாராஶ்ச நியதா: ஸர்வே லௌகிகவைதிகா: ।। 175 ।।

3.176 ஸத்யம் ப்ரதீதிரஸ்த்யஸ்யா மூலம் நாஸ்தீதி சேந்ந தத் ।ஸா சேதஸ்தி தஸ்யா மூலம் கல்ப்யதாம் கார்யபூதயா ।। 176 ।।

3.177 க்ல்ருப்தம் சேந்த்ரியலிங்காதி தத்பாவாநுவிதாநத: ।யௌகபத்யக்ரமாயோகாத்வ்யவச்சேதவிதாநயோ: ।। 177 ।।

3.178 ஐக்யாயோகாச்ச பேதோ ந ப்ரத்யக்ஷ இதி யோ ப்ரம: ।பேதேதரேதராபாவவிவேகாக்ரஹணேந ஸ: ।। 178 ।।

3.179 ஸ்வரூபமேவ பாவாநாம் ப்ரத்யக்ஷேண பரிஸ்புரத் ।பேதவ்யாஹாரஹேது: ஸ்யாத் ப்ரதியோகிவ்யபேக்ஷயா ।। 179 ।।

3.180 யதா தந்மாத்ரதீர்நாநாநாஸ்திவ்யாஹாரஸாதநீ ।ஹ்ரஸ்வதீர்கத்வபேதா வா யதைகத்ர ஷடங்குலே ।। 180 ।।

3.181 ஏவம் வ்யவஸ்திதாநேகப்ரகாராகரவத்தயா ।ப்ரத்யக்ஷஸ்ய ப்ரபஞ்சஸ்ய தத்பாவோऽஶக்யநிஹ்நவ: ।। 181 ।।

3.182 ஆகம: கார்யநிஷ்டத்வாதீத்ருஶேऽர்தே ந து ப்ரமா ।ப்ராமாண்யேऽப்யந்வயாயோக்யபதார்தத்வாந்ந போதக: ।। 182 ।।

3.183 நாஸத் ப்ரதீதே: , பாதாச்ச ந ஸதித்யபி யந்ந தத் । ப்ரதீதேரேவ ஸத் கிம் ந , பாதாந்நாஸத் குதோ ஜகத் ? ।தஸ்மாதவித்யயைவேயமவித்யா பவதாऽऽஶ்ரிதா ।। 183 ।।

3.184 கிஞ்ச பேதப்ரபஞ்சஸ்ய தர்மோ மித்யாத்வலக்ஷண: ।மித்யா வா பரமார்தோ வா நாத்ய: கல்போऽயமஞ்ஜஸா ।। 184 ।।

3.185 தந்மித்யாத்வே ப்ரபஞ்சஸ்ய ஸத்யத்வம் துரபஹ்நவம் ।பாரமார்த்யைऽபி தேநைவ தவாத்வைதம் விஹந்யதே ।। 185 ।।

3.186 ஸர்வாண்யேவ ப்ரமாணாநி ஸ்வம் ஸ்வமர்தம் யதோதிதம் ।அஸதோऽர்தாந்தரேப்யஶ்ச வ்யவச்சிந்தந்தி பாந்தி ந ।। 186 ।।

3.187 ததாஹீஹ கடோऽஸ்தீதி யேயம் தீருபஜாயதே ।ஸா ததா தஸ்ய நாபாவம் படத்வம் வாऽநுமந்யதே ।। 187 ।।

3.188 நந்வஸ்தீதி யதுக்தம் கிம் தந்மாத்ரம் கட இத்யபி । அர்தாந்தரம் வா , தந்மாத்ரே ஸதத்வைதம் ப்ரஸஜ்யதே ।அர்தாந்தரத்வே ஸித்தம் தத் ஸதஸத்ப்யாம் விலக்ஷணம் ।। 188 ।।

3.189 யத்யேவமஸ்தி ப்ரஹ்மேதி ப்ரஹ்மௌபநிஷதம் மதம் ।கடவத்ஸதஸத்ப்யாமநிர்வாச்யம் தவாபதேத் ।। 189 ।।

3.190 ஆநந்தஸத்யஜ்ஞாநாதிநிர்தேஶௌரேவ வைதிகை: ।ப்ரஹ்மணோऽப்யததாபாவஸ்த்வயைவைவம் ஸமர்தித: ।। 190 ।।

3.191 ஸதஸத்வ்யதிரேகோக்தி: ப்ரபஞ்சஸ்ய ச ஹீயதே ।யத்யதாகிஞ்சிதுச்யேத தத்ஸர்வஸ்ய ததா பவேத் ।। 191 ।।

3.192 தஸ்மாதஸ்தீதி ஸம்வித்திர்ஜாயமாநா கடாதிஷு ।தத்தத்பதார்தஸம்ஸ்தாநபாரமார்த்யாவபோதிநீ ।। 192 ।।

3.193 ஸஜாதீயவிஜாதீயவ்யவச்சேதநிபந்தநை: । ஸ்வை:ஸ்வைர்வ்யவஸ்திதை ரூபை: பதார்தாநாம் து யா ஸ்திதி: ।ஸா ஸத்தா ந ஸ்வதந்த்ரऽந்யா தத்ராத்வைதகதா கதம் ।। 193 ।।

3.194 ந ச நாநாவிதாகாரப்ரதீதி: ஶக்யநிஹ்நவா ।ந வேத்யம் வித்திதர்ம: ஸ்யாதிதி யத்ப்ராகுதீரிதம் ।। 194 ।।

3.195 தேநாபி ஸாதிதம் கிஞ்சித் ஸம்விதோऽஸ்தி ந வா த்வயா ।அஸ்தி சேத் பக்ஷபாத: ஸ்யாத் ந சேத்தே விபல: ஶ்ரம: ।। 195 ।।

3.196 அத:ஸ்வரஸவிஸ்பஷ்டத்ருஷ்டபேதாஸ்து ஸம்வித:।யதாரதாதிபிர்வாஹ்யை (யதாவஸ்தாயிபிர்பாஹ்யை) ர்நைக்யம் யாந்தி கடாதிபி: ।। 196 ।।

3.197 ஸஹோபலம்பநியமோ ந கல்வைகைகஸம்விதா ।நசேதஸ்தி ஸஸாமாந்யம் ஸர்வம் ஸம்வேதநாஸ்பதம் ।। 197 ।।

3.198 ஸஹோபலம்பநியமாந்நாந்யோऽர்த: ஸம்விதோ பவேத் । யதேததபராதீநஸ்வப்ரகாஶம் ததேவ ஹி ।ஸ்வயப்ப்ரகாஶதாஶப்தமிதி வ்ருத்தா: ப்ரசக்ஷதே ।। 198 ।।

3.199 யஸ்மிந்நபாஸமாநேऽபி யோ நாமார்தோ ந பாஸதே ।நாஸாவர்தாந்தரஸ்த(ரம் த) ஸ்மாந்மித்யேந்துரிவ சந்த்ரத: ।। 199 ।।

3.200 அபாஸமாநே விஜ்ஞாநே ந சாத்மார்தாவபாஸநம் ।இதி ஸம்வித்விவர்தத்வம் ப்ரபஞ்ச: ஸ்புடமஞ்சதி ।। 200 ।।

3.201

3.202 ததா ஹீதமஹம் வேத்மீத்யந்யோந்யாநாத்மநா ஸ்புடம் ।த்ரயம் ஸாக்ஷாச்சாகா ஸ்தீதி ஸடர்வேஷாமாத்மஸாக்ஷிகம் ।। 202 ।।

3.203 ப்ரத்யக்ஷப்ரதிபஶ்ரம் ச நாநுமாநம் ப்ரவர்ததே ।ந ஹி வஹ்நேரநுஷ்ணத்வம் த்ரவ்யத்வாதநுமீயதே ।। 203 ।।

3.204 கிஞ்ச ஹேதுர்விருத்தோऽயம் ஸஹபாவோ த்வயோர்யத: ।தவாபி ந ஹி ஸம்வித்தி: ஸ்வாத்மநா ஸஹ பாஸதே ।। 204 ।।

3.205 நீலாத்யுபப்லவாபேதஸ்வச்சசிந்மாத்ரஸந்ததி: । ஸ்வாபாதௌ பாஸதே , நைவமர்த: ஸம்வேதநாத் ப்ருதக் ।தேந ஸம்வேதநம் ஸத்யம் ஸம்வேத்யோऽர்தஸ்த்வஸந்நிதி ।। 205 ।।

3.206 ததேததபராம்ருஷ்ட ஸ்வவாக்பாதஸ்ய ஜல்பிதம் ।ஸஹோபலம்பநியமோ யேநைவம் ஸதி ஹீயதே ।। 206 ।।

3.207 யஸ்மாத்ருதே யதாபாதி பாதி ய(த) ஸ்மாத்ருதேऽபி தத் ।கடாத்ருதேऽபி நிர்பாத: படாதிவ கட: ஸ்வயம் ।। 207 ।।

ஏதாவாநேவ ஸம்வித்ஸித்திபாக உபலப்யதே இதி |

ஶ்ரீமத்விஶிஷ்டாத்வைதஸித்தாந்தப்ரவர்தநதுரந்தரபரமாசார்யஶ்ரீமத்பகவத்யாமுநமுநிஸமநுக்ருஹீதே ஸித்தித்ரயே ஸம்வித்ஸித்தி: ।